Жалпы суроо-талаптын баа эмес факторлору

Жалпы суроо-талаптын баа эмес факторлору - Баа эмес факторлор жалпы суроо-талаптын ийри сызыгын оңго же солго жылдырат.

Бул факторлор Р баалардын деңгээлинин өзгөрүшүнө көз каранды болбойт, бирок алардын таасири менен суроо-талаптын өзгөрүшү келип чыгат, ошондуктан AD ийри сызыгынын оңго же солго жылышы болот.

Жылыштын себептери кандай? Жалпы суроо-талапты негизги Макроэкономикалык окшоштук аркылуу чагылдырууга болот: Ү = C+1+G+Xn Р - const учурунда төрт компоненттин кайсынысынын болбосун өзгөрүшү Үнын өзгөрүшүнө алып келет.

Жалпы суроо-талаптын баа эмес факторлоруна кененирээк токтололу:

а) Төмөнкүлөр өзгөрүлгөн кезде үй чарбаларынын (С) керектөө чыгымдарында өзгөрүү келип чыгат:

• керектөөчүлөрдүн жыргалчылыгы,
• керектөөчүлөрдүн күтүүсү,
• керектөөчүлөрдүн карызы,
• салыктар.

в) Төмөнкүлөр өзгөрүлгөн кезде инвестициялык чыгымдарда (I) өзгөрүү келип чыгат:

• проценттик ставкалар,
• инвестициялардан күтүлгөн пайдалар,
• ишканалардан салыктар,
• технологиялар, * артыкбаш кубаттуулуктар.

c) Мамлекеттик чыгымдардагы (G) өзгөрүү.

d) Экспортун (Х„) таза көлөмүнө чыгымдардагы өзгөрүү:

• чет өлкөлөрдөгү улуттук киреше,
• валюталык курстар.

Кыска мөөнөттүү мезгилде жалпы суроо талаптын өсүшү баалардын деңгээлине таасирин тийгизбестен, чыгаруунун көбөйүшүнө жана иш менен камсыз кылуунун көбөйүшүнө алып келет.

Мындай таасирди 1930-жылдардагы дүйнөлүк кризистин мезгилинде жалпы суроо талапты стимулдаштыруунун мамлекеттик саясаты көрсөттү. Бирок эгерде экономиканын абалы иш менен толук камсыз кылуу абалына жакын болсо, узак мөөнөттүү мезгилде жалпы суроо-талаптын өсүшү чыгаруунун көбөйбөй тургандыгын пайда кылат, анткени мүмкүнчүлүктөр чегине небак жеткен, бул баалардын деңгээлине таасирин тийгизет, б.а. инфляцияны пайда кылат.

Колдонулган адабияттар

Мусакожоев Ш.М. ж.б. Экономика: Жогорку окуу жайлары үчүн окуу китеби. Оңд. толукт. 2-бас./ Ш.М. Мусакожоев, Б.Ч. Ишенов, Б.Ш. Мусакожоева. - Б.: «Турар». 2011. - 528 б. ISBN 978-9967-15-095-9