Орто Азия: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
м r2.7.3) (робот өзгөрттү: diq:Asya Miyanêne |
No edit summary |
||
1-сап:
[[Файл:Central Asia borders4.png|260px|thumbnail|'''Орто азия''' картасы, четтеринин үч мүмкүнчүлүктөр көрсөтүлгөн]]
[[Файл:Central Asia world region2.png|thumbnail|326px|Дүйнөдөгү бөлөгү '''Орто Азия''']]
'''Орто Азия''' [[Азия]]нын бир бөлөгү, батыштагы [[Каспий деңизи]]нен кийин, чыгыштагы [[Кытай]] ортосуна чейин, жана түштүк [[Россия]]дан кийин, түндүк [[Пакистан]]га чейин. Кээде '''Борбордук азия''' же '''Ичиндеги Азия''' деп аталат, жана [[Евразия]] континенттин ичинде жайгашат. Терминдин көп белгилери бар, бирок бир маанисине баары кошулбайт. Четтерин белгилөөнүн кыйынчылыктары менен, кээ бир негизги мүнөздөмөлөрү бар. Мисалы, тарыхы [[көчмөн]] элдерине жана [[Жибек жолу]]на жакында байланышкан. Натыйжасында, [[Европа]], [[Батыш Азия]], [[Түштүк Азия]], жана [[Чыгыш Азия]] арасында соода, адам кыймылдары, жана ойлор кыймылдары көп болчу.
== "Манас" эпосунда ==
'''Орто Азия''' — [[топоним ]]. Эпосто кыргыздардын жана аларга жамаатташ элдердин мекени. Сагымбай жана башкалар илимий чөйрө менен тааныш манасчылардын варианттарында гана жолугат. Анткени бул аталыш Европалык окумуштуулардын эмгектеринде 19-кылымдын 1-жарымынан тартып гана колдонула баштаган. Мисалы, «Орто Азия жерибиз Орчун кыргыз элибиз» ([[Сагымбай Орозбак уулу (Орозбаков)|Сагымбай Орозбаков,]] Кол жазмалар фондусу, 575-инв., 26-б.).<br />
Географиялык реалияда Орто Азия Кыргызстан, Өзбекстан, Тажикстан, Түркменстандын бүт аймагын, Казакстандын түштүк, түштүк-чыгыш жана ортолук (Арал-Эргиш суу бөлгүчүнө чейин) бөлүктөрүн камтыган табигый аймак. Орто Азия түштүгү жана чыгышы Иран, Ооган жана Кытай мамлекеттери, батышы Каспий жээктери, Үстүрт жана Мүгалжар тоолору менен чектелет. Саясий-административдик жактан Орто Азия аталган 4 республика гана кирет, Казакстан кирбейт. [[Орто Азия]] 1924 — 25-ж. чейин Түркстан деп аталган.
[[ace:Asia Teungöh]]
| |||