Алай району: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
1-сап:
Алай району областтын борбору Ош шаарынан 80 км алыстыкта жайгашкан.
 
==''Алай району''==
Чектелген райондору:Чон-Алай,Кара-Суу,Кара-Кулжа району.Алай рай-н жалпы аянты 205274 гек.Калкынын саны 70258 адам. Борбору Гулчо айылы.
 
Алай району областтын борбору [[Ош (шаар)|Ош]] шаарынан 80 км алыстыкта жайгашкан.
Алай району 1928-жылдын 10-декабрында Алай – [[Гүлчө]] деген наам менен тузулуп,азыркы Алай,Озгон,Совет райондорунун бир болугун камтыган.Бул райондон 1936 – жылы оз алдынча Чон-Алай жана Гулчо райондору тузулот. 1956-жылы алар бириктирилип ,азыркы Алай району тузулот.Район дениз денгээлинен 600дон 4 мин метрге чейинки бийиктикте жайгашкан.
 
Чектелген райондору: [[Чон-Алай |Чон-Алай]], [[Кара-суу району|Кара-Суу]], [[Кара-кулжа району|Кара-Кулжа району]]. Алай рай-нрайонунун жалпы аянты 205274 гек. Калкынын саны 70258 адам. Борбору Гулчо[[Гүлчө]] айылы.
==Алай району==
 
Алай району 1928-жылдын 10-декабрында Алай – [[Гүлчө]] деген наам менен тузулуптүзүлүп, азыркы Алай,Озгон Өзгөн, Совет райондорунун бир болугунбөлүгүн камтыган. Бул райондон 1936 – жылы озөз алдынча Чон-Алай жана ГулчоГүлчө райондору тузулоттүзүлөт. 1956-жылы алар бириктирилип , азыркы Алай району тузулоттүзүлөт. Район дениз денгээлинен 600дон 4 мин метрге чейинки бийиктикте жайгашкан.
 
Алай району областтын борбору Ош шаарынан 80 км алыстыкта жайгашкан.
 
 
Чектелген райондору: Чон-Алай,Кара-Суу, [[Кара-Кулжа району]]. Алай рай-н жалпы аянты 205274 гек.Калкынын саны 70258 адам. Борбору Гулчо айылы.
 
'''Гүлчө эмне себептен Гүлчө деп аталган'''?
Алай району 1928-жылдын 10-декабрында Алай – Гулчо деген наам менен тузулуп,азыркы Алай,Озгон,Совет(азыркы Кара-Кулжа) райондорунун бир болугун камтыган.Бул райондон 1936 – жылы оз алдынча Чон-Алай жана Гулчо райондору тузулот. 1956-жылы алар бириктирилип ,азыркы Алай району тузулот.Район дениз денгээлинен 600дон 4 мин метрге чейинки бийиктикте жайгашкан.
 
Илгери –илгери кара Кытай элине да озгоөзгө журтка таанымал, адилет,акылман хан болгон экен. Кудайга канча заарлап какшаса да артында туягы жок,перзент көрбөптүр. Күндөрдүн бир кунундокүнүндө, айлардын бир айларында ошол кара Кытай ханы жер кыдырып, эл кыдырып, кыргыз жерине Алайда эс алып жургондожүргөндө, тоо арасындагы гулгүл талаада айперидей кыз перзенттуу болуптур. Кудайдан мин ирет жалынып суранса да, перзент корбойкөрбөй бала жытына зар болгон хан ,коз көз жашы тогулотөгүлө суйунуп , чон той откорупөткөрүп, кызынын атын «Тоо – ГулуГүлү» же »Гулшань» деп коюптур. Татынакай наристеге арнап, Кытай хан кызы торолгонтөрөлгөн жерине гулгүл талаага ак сарай курдуруп, айланасын коргондоп, сарай ичин тайгылткан гулбакчагагүлбакчага айлантат.Кызы бойго жетип , артараптан жуучу келе баштайт. Бирок ГулшангаГүлшанга ылайыктуу куйоокүйөө чыкпайт.Гулшандын Гүлшандын сулуулугу бут дуйнодүйнө жузуножүзүнө таркайт да кыргыз элинин аксаклдары кенешип олтуруп, кызды кайда тарттырып жиберебиз деп, кытай ханына келишет. Ханга кыргыз элинин меймандостугу,кен пейилдиги,Алайдын [[Алай]]дын жери, суусу, таза абасы жагып, Кызына тендеш,акылман акылман, айкол батырын ала келишет. Гулшань ал жигитти бир корупкөрүп жактырып калат. Кара Кытай ханы терен ойлонуп, насаатчы кенешчилери менен жалгыз кызынын оюна макул болушат. Ошентип, тогуздап токту толо мал айдап куйоокүйөө кыз ордого келет. Той кунукүнү дасторкон жайылып,туркун түркүн даамдар менен толот.ошол Ошол учурда Гулшань дасторкондогу мейизден уучтап алып, оозуна салат. Мейиздин арасында уулу каракурт болгон. Каракурттун уусунан кыз заматта коз жумат. Ааламды карангылык каптап , не кытай ханы, не кудаалар эмне кылаарын билбей , оозунан алдырган куштай абдырап, ичтеринен кайгынын зили каптап олтуруп калган дешет.
Гүлчө эмне себептен Гүлчө деп аталган?
Гулшань мекендеген коккөк булунбулуң анын атынан , тилдеги орфографиялык өзгөрүүлөрдөн кийин Гүлчө деп өзгөргөн.
 
== Колдонулгон адабият ==
[http://www.bizdin.kg/books/item/97-kg_geo *Кыргызстандын географиясы/Мамлекеттик тил
жана энциклопедия борбору. - Б.: 2004.] ISBN 9967-14-006-2
 
[[Category: Кыргызстан]]
[[Category: Азия]]
[[Category: География]]
[[Category: Райондор]]
 
Илгери –илгери кара Кытай элине да озго журтка таанымал, адилет,акылман хан болгон экен.Кудайга канча заарлап какшаса да артында туягы жок,перзент көрбөптүр.Күндөрдүн бир кунундо,айлардын бир айларында ошол кара Кытай ханы жер кыдырып,эл кыдырып,кыргыз жерине Алайда эс алып жургондо,тоо арасындагы гул талаада айперидей кыз перзенттуу болуптур.Кудайдан мин ирет жалынып суранса да,перзент корбой бала жытына зар болгон хан ,коз жашы тогуло суйунуп ,чон той откоруп,кызынын атын «Тоо – Гулу» же »Гулшань» деп коюптур.Татынакай наристеге арнап,Кытай хан кызы торолгон жерине гул талаага ак сарай курдуруп,айланасын коргондоп,сарай ичин тайгылткан гулбакчага айлантат.Кызы бойго жетип ,артараптан жуучу келе баштайт. Бирок Гулшанга ылайыктуу куйоо чыкпайт.Гулшандын сулуулугу бут дуйно жузуно таркайт да кыргыз элинин аксаклдары кенешип олтуруп,кызды кайда тарттырып жиберебиз деп,кытай ханына келишет.Ханга кыргыз элинин меймандостугу,кен пейилдиги,Алайдын жери,суусу,таза абасы жагып,Кызына тендеш,акылман ,айкол батырын ала келишет.Гулшань ал жигитти бир коруп жактырып калат.Кара Кытай ханы терен ойлонуп,насаатчы кенешчилери менен жалгыз кызынын оюна макул болушат. Ошентип,тогуздап токту толо мал айдап куйоо кыз ордого келет.Той куну дасторкон жайылып,туркун даамдар менен толот.ошол учурда Гулшань дасторкондогу мейизден уучтап алып,оозуна салат.Мейиздин арасында уулу каракурт болгон.Каракурттун уусунан кыз заматта коз жумат.Ааламды карангылык каптап ,не кытай ханы,не кудаалар эмне кылаарын билбей ,оозунан алдырган куштай абдырап,ичтеринен кайгынын зили каптап олтуруп калган дешет.
Гулшань мекендеген кок булун анын атынан , тилдеги орфографиялык өзгөрүүлөрдөн кийин Гүлчө деп өзгөргөн.
 
[[en:Alay District]]
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Алай_району" булагынан алынды