Арчалы, өрөөн: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
м Арпа, өрөөн Арчалы, өрөөн-деп аталышы өзгөртүлдү
м Робот: Автоматизированная замена текста (-Ысыккөл +Ысык-Көл & -Алатоо +Ала-Тоо & -Теңиртоо +Теңир-Тоо)
1-сап:
Арчалы,өрөөн<br><br> [[Ички ТеңиртоодоТеңир-Тоодо]].
[[Жетимбел]] ж-а [[Жетим]] тоолорунун аралыгында жайгашкан. Узундугу- 44 км, туурасы 1 кмдей өрөөндүн таманынын деңиз деңгээли. Бийиктиги- 2700–3000 м; курчап жаткан тоолордун салыштырмалуу бийиктиги 1300–
1500 м.<br> Өрөөн п[[алеозой]] тектеринин нео-генде төмөн ийилишинен, байыркы мөңгүнүн аракетинен жана суу эрозиясынан пайда болгон. Азыркы [[рельефинин]] калыптанышында байыркы муз каптоонун таасири зор болгон. Антропогенде тоо беттеринен түшкөн мөңгүлөр өрөөндүн таманында 8–26 кмге жетип, тартылганда мореналарды, тепши сымал өрөөндөрдү пайда кылган. Таманы жазы ж-а түз, суу бойлой эки тектир созулуп жатат. Тоо капталдары капчыгайлуу.<br> Азыркы мөңгүнүн басымдуу бөлүгү [[Жетимдин]] түндүк капталында жайгашкан; эң ириси — [[Эгизтөр]] (уз.5 км). Өрөөн аркылуу батышты карай Арчалы суусу агып, Жаңы -Жер тоосун кесип өтүп, Балгарт суусуна куят. <br>Климаты континенттик; январдын орточо температурасы –12... – 13°С, июлдуку 9–10°С. Жылдык жаан- чачыны 350– 400 мм. Өрөөндө шалбаалуу талаа жана шалбаа (3000 мге чейин), доңуз сырттуу субальп жана альп шалбаасы (3000– 3300 м), андан жогору [[субнивалдык]], [[гляциалдык-нивалдык алкактар]] мүнөздүү.