|
'''Мамлекет''' – 1) укук теориясында коомду уюштуруунун белгилүү ыкмасы, баардык коомго таралуучу, анын ырасмий өкүлү катары чыгуучу жана аргасыз кылуу каражаттары менен чараларына таянган саясий тутумдун, жалпы саясий бийликти уюштуруунун негизги катышы. Коомду башкаруучу тутум катары ички түзүмгө, өзүнүн ыйгарым укуктарын ишке ашыруучу атайын органдарга – М. механизмдерине жана аппаратка ээ; 2) конституциялык укукта бийликтин ырасмий органдарынын (өкмөт, парламент, соттор ж. б.) жыйындысы, бир өлкөнүн же башка аймактык-саясий бирдикте ошол органдардын (префектери, комиссарлары ж. б.) жергиликтүү агенттери (өкүлдөрү) менен аракеттенүү; 3) эларалык укукта эларалык мамилелердин негизги субъекти. Өзүнө уюмдашкан саясий бийликти жана белгилүү аймактагы калкты камтыйт. Негизги аныктоочу белгиси эгемендүүлүк болуп саналат.
Мамлекет – коомдун [[экономика]]лык жана социалдык түзүлүшүн сактап, аны башкарууну ишке ашыра турган саясий системанын негизги институту. Мамлекеттин негизги белгилери:
== Колдонулган адабияттар ==
1.Мамлекеттик бийликтин функциясын ишке ашыра турган органдар менен мекемелердин өзгөчө системасы;
* [[Юридика аталгылары менен түшүнүктөрүнүн орусча-кыргызча түшүндүрмө сөздүгү]]. Илимий-маалымдама басылыш/АРД/Чекки долбоору, авторлор жамааты. – Б.: 2005, ISBN 9967-428-14-7
2.Мамлекеттик бийлик белгилеген же санкциялаган укуктун болушу;
3.Мамлекеттик бийликтин жаралуу же жайылуу чеги бар аймактын болушу.
[[Категория:Юридикалык аталгылар жана түшүнүктөр ]]
[[Тарых]]та белгилүү Мамлекеттин түрлөрү: кул ээлөөчүлүк Мисалы: феодалдык мамлекет, буржуазиялык мамлекеттин түзүлүш формалары: [[Монархия|монархия]] (абсалюттук жана конституциялык), [[Республика|республика]] ([[Парламенттик республика|парламенттик]] жана [[Президенттик республика|президент]]тик), советтик республика, унитардык мамлекет жана союздаш мамлекет (федерация). Мамлекет - коомдогу саясий уюмдардын негизгиси. Коомдо мамлекет менен катар ар кандай партиялар, профсоюздар, диний бирикмелер жана башка уюмдар иштейт. Алгачкы жамаат коомунда мамлекет болгон эмес, ал эмгектин коомдук бөлүнүшүнөн, жеке менчиктин жана карама-каршы таптардын чыгышынан улам жаралып, коомдук өнүгүүгө жараша өзгөрүп турган. Социалисттик революциянын жеңиши менен мамлекеттин жаңы тиби – социалисттик мамлекет келип чыккан. Мындай типтеги мамлекеттин эң алгачкы үлгүсү Париж коммунасы болгон.
==Колдонулган адабияттар==
* Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. Философия энциклопедиялык окуу куралы. - Б.:2004 ISBN 9967-14-020-8
[[Категория:Философия]]
[[Категория:Батыш философиясы]]
[[als:Staat]]
[[an:Estato]]
[[ar:دولة]]
[[arc:ܐܬܪܐ]]
[[arz:دوله]]
[[ast:País]]
[[az:Dövlət]]
[[ba:Дәүләт]]
[[bar:Stååd (Politik)]]
[[bat-smg:Valstībė]]
[[be:Дзяржава]]
[[be-x-old:Дзяржава]]
[[bg:Държава]]
[[bi:Kaontri]]
[[bn:রাষ্ট্র]]
[[br:Stad]]
[[bs:Država]]
[[ca:Estat (política)]]
[[ckb:دەوڵەت]]
[[co:Statu]]
[[cs:Stát]]
[[csb:Państwò]]
[[cv:Патшалăх]]
[[cy:Gwladwriaeth]]
[[da:Stat]]
[[de:Staat]]
[[dsb:Stat]]
[[el:Κράτος]]
[[en:State (polity)]]
[[eo:Ŝtato]]
[[es:Estado]]
[[et:Riik]]
[[eu:Estatu]]
[[fa:دولت]]
[[ff:Leydi]]
[[fi:Valtio]]
[[fiu-vro:Riik]]
[[fr:État]]
[[fur:Stât]]
[[fy:Steat]]
[[ga:Tír]]
[[gag:Devlet]]
[[gl:Estado]]
[[gn:Tetã]]
[[haw:Moku‘āina]]
[[he:מדינה]]
[[hi:सार्वभौमिक राष्ट्र]]
[[hif:State]]
[[hr:Država]]
[[hsb:Stat]]
[[hu:Állam]]
[[hy:Պետություն]]
[[id:Negara]]
[[ilo:Estado]]
[[io:Stato]]
[[is:Ríki]]
[[it:Stato]]
[[ja:国家]]
[[jv:Negara]]
[[ka:სახელმწიფო]]
[[kk:Мемлекет]]
[[km:ប្រទេស]]
[[kn:ದೇಶ]]
[[ko:국가]]
[[koi:Канму]]
[[krc:Кърал]]
[[kv:Канму]]
[[la:Civitas]]
[[lb:Staat]]
[[ln:Letá]]
[[lt:Valstybė]]
[[lv:Valsts]]
[[map-bms:Negara]]
[[mg:Firenena]]
[[mhr:Кугыжаныш]]
[[mi:Rārangi whenua]]
[[mk:Држава]]
[[mn:Улс]]
[[ms:Negara (politik)]]
[[mwl:Stado]]
[[nap:Stato]]
[[nds:Staat]]
[[nds-nl:Staot]]
[[ne:सार्वभौमिक राष्ट्र]]
[[nl:Staat]]
[[nn:Stat]]
[[no:Stat]]
[[nrm:État]]
[[oc:Estat]]
[[pfl:Schdaad]]
[[pl:Państwo]]
[[pnb:ازاد دیس]]
[[pnt:Κράτος]]
[[ps:دولت]]
[[pt:Estado]]
[[qu:Mama llaqta]]
[[rmy:Stato]]
[[ro:Stat]]
[[ru:Государство]]
[[rue:Штат]]
[[sah:Ил]]
[[scn:Statu]]
[[sco:Kintra]]
[[sh:Država]]
[[si:ස්වෛරීය රාජ්යය]]
[[simple:State]]
[[sk:Štát]]
[[sl:Država]]
[[so:Dowlad]]
[[sq:Shteti]]
[[sr:Држава]]
[[su:Nagara]]
[[sv:Stat]]
[[szl:Państwo]]
[[ta:அரசு]]
[[tg:Кишвар]]
[[th:รัฐ]]
[[tl:Estado]]
[[tpi:Kantri]]
[[tr:Devlet]]
[[tt:Дәүләт]]
[[uk:Держава]]
[[ur:ملک]]
[[uz:Davlat]]
[[vec:Stato]]
[[vi:Nhà nước]]
[[war:Estado]]
[[wo:Réew]]
[[xmf:სახენწჷფო]]
[[yi:מדינה]]
[[zea:Land]]
[[zh:國 (政治)]]
[[zh-classical:國]]
[[zh-min-nan:Kok-ka]]
[[zh-yue:國]]
| 