Намаз: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
No edit summary
1-сап:
{{Ислам}}
'''Нама́з''' ({{тил|fa|نماز}}) же '''Саля́т''' ({{тил|ar|صلاة}}) — [[Ислам|Исламда]] сөссүз түрдө күнүнө беш жолу аткарыла турган КудагаКудайга сыйынуу, Исламдын беш түркүгүнүн бири.<br>
 
Намаз [[аят|аяттарды]] окуу, жана [[Аллах|Аллахты]] улуктоо сөздөрүн айтуудан, ошол эле убакта тийиштүү кыймыл аракеттерден турат. Намаз окулуучу беш убак күндүн ар кайсы мезгилине туш келет: таң, түш маалы, түштөн кийинки маал, кеч кирүү жана түн кирүү.<br>
 
Намаз белгилүү бир [[рекет|рекеттердин]] (ракат) санынан турат.<br>
 
'''Намаз''' — бул Аллах менен кулунун ортосундагы түз байланыш. Намаз окуу учурунда, мусулман Аллахка сыйынуу менен бирге, туура жол көрсөтүүсүн, күнөөлөрүнүн кечирилишин, жамандыктардан сактоосун Аллахтан суранат. Эркек адам намазды мечиттен окуусу кажет, бирок, орчундуу бир себептер менен башка жактан окууга Ислам уруксат берет. Мечиттерде '''жамааттык намаз''' мусулмандын жашоосунда чоң роль ойнойт. Анткени ал дин боюнча бир туугандары менен алака түзүүгө, алар менен достукту жана сыйды бекемдөөгө жардам берет. Эгер кайсы бир адам мечитке келбей калса, мусулмандар үйүнө барып, ал-жайын сурап, себебин билип, жардамын аяшпайт.<br>
'''Рассалык, этникалык, кландык ж.б. бөлүндүүлөр''' - Исламда эч кандай болбойт , анткени Аллахтын алдында баардык сыйынуучулар бирдей.
 
 
 
== Основание для пятикратной молитвы ==
{{overquoting}}{{style}}
Обязательность пятикратной молитвы подтверждена [[Коран]]ом и Сунной пророка [[Мухаммад]]а.
 
==Намаздын түшүшү==
Доказательство из [[Коран]]а.
 
Намаз [[Мухаммед Пайгамбар|Мухаммед пайгамбарга]] [[Мираж кечеси|Мираж кечесинде]] асманга көтөрүлгөндө берилген. Алгач күнүнө 50 намаз болуп, акыры Аллах 5 убак намазга чейин кыскарткан. Намаз Мухаммед пайгамбарга жана үммөттөрүнө милдет катары түшүрүлгөн.
[[Аллах]] Всевышний сказал:
{{цитата|И совершайте молитву и выплачивайте [[закят]].}}
 
И этот аят, и похожие на него аяты имеются во многих местах Корана.
 
Доказательство из Сунны пророка [[Мухаммад]]а.
 
Пророк [[Мухаммад]] сказал:
{{цитата|[[Ислам]] основывается на пяти столпах: свидетельстве о том, что нет бога кроме [[Аллах]]а, и что [[Мухаммед]]&nbsp;— его посланник, совершении молитвы, выплате [[закят]]а, совершении [[хадж]]а и соблюдении поста в месяц [[Рамадан]].}}
 
Пророк [[Мухаммад]] сказал:
{{цитата|Совершайте молитву так, как вы видите, как я её совершаю.}}
 
Также связано с пятикратной молитвой предание о [[Мирадж|вознесении]] пророка.
==Намаздын түшүшү==
Намаз Мухаммед пайгамбарга Мираж кечесинде асманга көтөрүлгөндө берилген. Алгач күнүнө 50 намаз болуп, акыры Аллах 5 убак намазга чейин кыскарткан. Намаз Мухаммед пайгамбарга жана үммөттөрүнө милдет катары түшүрүлгөн.
Мусулман адам күнүнө 5 убак намаз окуусу милдет экенин баардык аалымдар айтышат.
 
 
== Намаздын [[парз|парздары]] ==
[[Файл:Mosque.jpg|thumb|right|266px|Намаз]]
Намазда тышкы алты жана ички алты парз бар.
===Тышкы парздар===
1. '''Даараттын болуусу.''' Даарат албастан окулган намаз Аллахтын алдында кабыл болбойт.<br>
2. '''Намаз окулчу жердин таза болушу.''' Намаз окулчу жер ар кандай нажастардан (чоң заара, кичи заара, кан, малдын заарасы, ириң, кусунду ж.б.) таза болуусу керек. <br>
3. '''Кийимдин таза болушу.''' Намаз окуучу адамдын кийими нажастардан таза болуш керек.<br>
4. '''Убакыттын кириши.''' Ар бир намаздын өз убактылары бар. Намаздын убактысы киргенде гана беш убак намаз окулат.<br>
5. '''Намаз окуучу адам кыбыланы карашы.''' Намаз окуй турган адам жүзүн кыбылага буруп окушу кажет. Кыргызстан үчүн кыбыла болжолдуу түрдө - күн кирген тарап.<br>
6. '''Ниет'''. Намаз окууга калыс ниет болушу.<br>
 
===Намаздын тышкы парздары===
 
1. '''Такбир''' - Намаздын башында "Аллооху Акбар" (Аллах улук) деп айтып кулак кагылат.<br>
2. '''Кыраат''' - Намазда бир сүрө же 3 аят окуу.<br>
3. '''Кыйам''' - "Фатиха сүрөсүн" жана ага кошуп бир зам сүрө окуганча тик туруу.<br>
4. '''Рүкү''' - Эки колу менен тизесин таянып эңкейип туруу.<br>
5. '''Сажда''' - Чекесин жана мурдун жерге тийгизүү.<br>
6. '''Аттахият''' - Тизелеп, эки колун тизесинин өйдө жагына коюп олтуруу.<br>
 
Аталган парздардын баардыгы аткарылганда намаз окулган болуп эсептелет. Эгерде, бирөөсү кана аткарылбай калса - намаз кабыл болбойт.
Line 73 ⟶ 55:
| colspan="6" style="background:#ccf;"|
|- bgcolor="#FFFFFF"
| '''[[Бешим намазы]]'''||'''صلاة الظهر''' ||''түшкү намаз''||Күн төбөдөн өткөндөн баштап Аср намазына чейин ||[[Парз]]||4
|-bgcolor="#FFFFFF"
| colspan="6" |Түшкү намаз. Сөссүз түрдө окулуучу беш убак намазга кирет.
Line 95 ⟶ 77:
| colspan="6" style="background:#ccf;"|
|-
| '''[[Витр намазы]]'''|| '''وتر'''|| ''жуп эмес''||Куптан намазынан кийин башталып таң атканга чейин||[[Важиб]]||Так (жуп эмес)
|-
| colspan="6" | Витр-намазын ар бир адам өзүнчө окушат (Рамазан убагынан тышкары).
Line 101 ⟶ 83:
| colspan="6" style="background:#ccf;"|
|-
| '''[[Жаназа намазнамазы]]'''||'''صلاة الجنازة''' || ''өлгөн адамды көмөөрдө окулуучу намаз''||Калаган убакта ||[[Парз-кифая]]|| 1
|-
| colspan="6" |Өлгөн адамды көмөөрдө окулуучу намаз. Башка намаздан айырмасы - рекеттердин жоктугу.
Line 107 ⟶ 89:
| colspan="6" style="background:#ccf;"|
|- bgcolor="#FFFFFF"
| '''[[Жума-намазнамазы]]'''|| '''صلاة الجمعة'''|| ||Жума күндөрү бешим намазынын ордуна ||Парз-кифая||2
|-bgcolor="#FFFFFF"
| colspan="6" |Жума күндөрү түштө окулуучу намаз.
Line 113 ⟶ 95:
| colspan="6" style="background:#ccf;"|
|-
| '''[[Духа намазы]]'''||'''صلاة الضحى''' || ''эртең мененки намаз''||Күн чыккандан 0,5-1 сааттан кийин ||[[Сүннөт]]||2
|-
| colspan="6" |Эртең мененки намаз.
Line 120 ⟶ 102:
| colspan="6" style="background:#ccf;"|
|-
| '''[[Айт намаз]]'''|| '''صلاة العيد'''||''майрамдык намаз'' ||Күн чыккандан 0,5-1 саат өткөндөн кийин Орозо айт жана Курман айт күндөрү. ||[[Парз-кифая]]||2
|-
| colspan="6" |Майрамдык намаз. Орозо айт жана Курман айт күндөрү окулат.
Line 126 ⟶ 108:
| colspan="6" style="background:#ccf;"|
|- bgcolor="#FFFFFF"
| '''[[Истиска]]'''|| '''صلاة الاستسقاء'''||Истиска намазы||Кургакчылык убакта. ||[[Сүннөт]]||2
|-bgcolor="#FFFFFF"
| colspan="6" |Кургакчылык убакта Аллахтан жаан сурап окулуучу жамааттык намаз.
Line 132 ⟶ 114:
| colspan="6" style="background:#ccf;"|
|-
| '''[[Истихара намазы]]'''|| '''صلاة الاستخارة'''||Истихара намазы|| Каалаган убакта.||[[Сүннүт]]||2
|-
| colspan="6" |Кандайдыр бир чечим кабыл алууда Аллахтын жардамын сурап окулуучу намаз.
Line 141 ⟶ 123:
| colspan="6" style="background:#ccf;"|
|- bgcolor="#FFFFFF"
| '''[[Кусуф]]'''|| '''صلاة الكسوف'''||''Күн тутулганда окулуучу намаз'' ||Күн тутулганда ||[[Сүннөт]]||2
|-bgcolor="#FFFFFF"
| colspan="6" |Күн тутлганда окулуучу жамаат намазы.
Line 200 ⟶ 182:
== Намаз окууга тыйуу салынган убакыттар ==
 
* Күн чыккандан баштап найза бою көтөрүлгөнгө чейинючейин.
* Күн так төбөдө турган мезгилде.
* Күн батып баратканда. (Бирок, Аср намазын окууга болот. Мухаммед Пайгамбар "Ар дайым аср намазын күн батып бара жатканда окуу эки жүздүүлүк" деп айткан.
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Намаз" булагынан алынды