Шоколад: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary |
|||
1-сап:
[[File:choco1.jpg|thumb|
'''Шоколад''' — какао даны кошулуп жасалган кондитердик продукт. Шоколадды курамына жараша ачуу , сүттүү жана ак шоколад деп бөлүшөт. Диабеттик да түрлөрү бар. Ошондой эле, шоколад азыктарында жыт күчөткүч кошумчалар :([[кофе]], спирт, коньяк, ванилин, [[калемпир]]), азык кошумчалар: ([[мейиз]], жаңгак, вафли, [[цукат]]) же туурамжылар (начинка) болушу мүмкүн.
==Шоколаддын тарыхы==▼
Шоколаддын аталышы – [[ацтек]]тердин ([[Мексика]]дагы индей эли) "чоколатль" – "ачуу суусундук" деген сөзүнөн чыккан. Мекени – Борбордук жана [[Түштүк Америка]]. Тарыхка кайрылсак, илгери ацтек жана майя элдери какао дандарынан ачуу суусундукту даярдап, күнүмдүк тамак катары ичишкендиги айтылат. <br>▼
==Шоколаддын түрлөрү==
Кийинчерээк XVI кылымдын ортосунда кечил илимпоз Бенцони [[Испания]]нын падышасына дал ошол суюк шоколаддын пайдасы тууралуу доклад даярдайт. Падыша маалыматты уккан соң аны мамлекеттик сыр деп жарыялайт. Ал сырды кимде ким сыртка чыгарса, башы алынган делет. Көптөгөн жылдар бою шоколад бай адамдардын гана тамагы катары эсептелип келген. XIX кылымдын аягында гана кондитерлер шоколадды жасоонун ыкмасын ачыкка чыгарышат. Ал эми XX кылымдагы кумшекердин кескин арзандашы таттуу даамдын карапайым элге кеңири жайылуусуна өбөлгө түзгөн. <br>▼
Шоколад курамына карата төмөнкүдөй бөлүнөт: <br>
''Ачуу шоколад'' – Какаонун өлчөмү кант пудрасына караганда көбүрөөк болот. Буга какао майы да кошулат. <br>
''Ак шоколад'' – Кант пудрасына какао майы гана кошулат (какао кошулбайт). <br>
''Сүттүү шоколад'' – Какао, кант пудрасы менен кошо кургак сүт (же коюлтулган сүт) көбүрөөк өлчөмдө кошулат. <br>
''Диабеттик шоколад'' – Какао, какао майы жана кант пудрасынын ордуна кантты алмаштыруучу сорбит, ксилит, маннит же изомальт
''Майда тешиктүү (пористый)шоколад'' – Десерттик шоколад массасынан жасалат. Суюк түрүндө атайын вакуум идиштерге салып, 40 градус ысык температурада 4 саат кармаганда көбүкчөлөрү чоңоюп, майда тешиктүү болуп калат. <br>
''Упа түрүндөгү шоколад'' – Кант пудрасы менен упаланган какао кошулган түрү. Айрым учурда сүт азыгы кошулат. <br>
▲==Шоколаддын тарыхы==
▲Шоколаддын аталышы – [[ацтек]]тердин ([[Мексика]]дагы индей эли) "чоколатль" – "ачуу суусундук" деген сөзүнөн чыккан. Мекени – Борбордук жана [[Түштүк Америка]]. Тарыхка кайрылсак, илгери ацтек жана майя элдери какао дандарынан ачуу суусундукту даярдап, күнүмдүк тамак катары ичишкендиги айтылат. <br>
▲Кийинчерээк XVI кылымдын ортосунда кечил илимпоз Бенцони [[Испания]]нын падышасына дал ошол суюк шоколаддын пайдасы тууралуу доклад даярдайт. Падыша маалыматты уккан соң аны мамлекеттик сыр деп жарыялайт. Ал сырды кимде ким сыртка чыгарса, башы алынган делет. Көптөгөн жылдар бою шоколад бай адамдардын гана тамагы катары эсептелип келген. XIX кылымдын аягында гана кондитерлер шоколадды жасоонун ыкмасын ачыкка чыгарышат. Ал эми XX кылымдагы кумшекердин кескин арзандашы таттуу даамдын карапайым элге кеңири жайылуусуна өбөлгө түзгөн.
==Туура тандоо==
• Чыгарылган датасына көңүл бөлүңүз! Консерванттар аз кошулган жакшы шоколад жарым жылга чейин гана өз сапатын жоготпойт. Ичинде атайын суюктугу (мисалы, коньяк) бар шоколаддарды 4 айга, ал эми ичине мөмө-жемиш салынгандарды 60 күнгө гана сактоого болот. <br>
| |||