Малайзия: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
132-сап:
=== Жалпы мүнөздөмө ===
 
[[Файл:Mount kinabalu 01.png|200px|right|thumb| [[Кинабалу]] чокусу, өлкөнүн эң бийик жери]]
Малайзия Федерациясы Азиянын түштүк-чыгыш тарабындагы Малакка жана Борнео жарым аралдарында жайгашкан. Аралдардын ортосун Түштүк-Кытай деңизи бөлүп турат. Аралдын курамына, ошондой эле, Лангкави, Пинанг, Тиоман аралдары да кирет. Жээктик чектин узундугу – 4830 чакырым. Кургактыктагы чегарасы Тайланд, Индонезия жана Бруней менен чектешип турат.
[[Файл:View from Bukit Terisek.jpg|200px|right|thumb|[[Таман Негара]] улуттук паркы]]
Малайзия- Түштүк-Чыгыш Азияда жайгашкан. Мамлекеттин аймагы 2 бөлүктөн турат: '''жарым аралдык''' (Малакка) жана Түштүк-Кытай деңизи менен бөлүнүп турган '''чыгыш''' (Калимантан аралынын түндүгү)бөлүгүнөн турат. Малайзиянын аянты 329 847 км² түзөт (дүйнөдө 66-орунда). '''Жарым аралдык''' бөлүгү түндүгүнөн Таиланд менен чектешет, а '''чыгыш бөлүгү''' -түштүгүнөн Индонезия, түндүгүнөн Бруней менен чектешип турат. Мындан сырткары кууш дамба аркылуу Сингапур менен да туташкан. ал эми Вьетнам жана Филиппиндер мамлекеттери менен деңиз аркылуу чектешет. Малакка жарым аралынын түштүгүндөгү [[Пиай]] тумшугу континенталдык Евразиянын эң түштүк чеги болуп саналат. Өлкөнүн жарым аралдык бөлүгүн Суматра аралынан бөлүп турган [[Малакка кысыгы|Малакка кысыгы]] бар, бул дүйнөдөгү эң маанилүү деңиз жолдорунун бири болуп саналат.
 
Жарым аралдык бөлүгү өлкөнүн жалпы аянтынын 39,7 %ке жакынын ээлеп, түндүктөн түштүккө 740 км ге, ал батыштан чыгышка 322 км ге созулат. (эң кең жеринде). Жарым аралдын борбордук бөлүгүнөн [[Титивангса]] тоо кыркасы өтөт; эң бийик жери — [[Гунунг-Тахан]] чокусу (2187 м деңиз деңгээлинен). Мамлекеттин жарым аралдык бөлүгүнүн жээк сызыгынын узундугу 1931 км, ыңгайлуу булуңдары батыш жээктерде жайгашкан.
Өлкөнүн чыгыш бөлүгү жалпы аянттын 60,3 % түзөт, жээк сызыгынын узундугу 2607 км. Саравак жана Сабах штаттарынын ортосунан Крокер тоо кыркасы өтөт, бул жерде өлкөнүн эң бийик чокусу[[Кинабалу]] жайгашкан. (4095 м)<ref>{{Cite book
| last = Richmond
| first = Simon
| authorlink = Simon Richmond
| coauthors =
| title = Malaysia, Singapore & Brunei
| publisher = Lonely Planet
| date =2010-01
| location =
| page = 366
| url = http://books.google.com/?id=VMKOuzRxOJsC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false
| doi =
| id =
| isbn =9781741048872 }}</ref>. Тоо кыркасы Индонезиянын чегарасы өткөн аймака чейин созулат.
 
=== Ички суулары ===
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Малайзия" булагынан алынды