Эразм Роттердамский: нускалардын айырмасы

Дезидерий Эразм Роттердамдык (лат.DesideriusErasmusRoterodamus, нидерл. GerritGerritszoon; 28 октябрь 1467, Гауда, Роттердам, БургундияНидерландысы—Бургундия Нидерландысы— 12 июль 1536, Базель, Швейцария союзу) — бирден-бирбелгилʏʏ гуманист ,аны Иоганн РейхлиэкөөнʏзамандаштарыРейхли экөөнʏ замандаштары «[[Германия]]нынэкикареги»депаташкан. Содержание

28- октябрь 1469-жылы года (башка версияларбоюнчаверсиялар боюнча 1465-жылы) Гаудада (Роттердамдан 20 какм алыс) в азыркыНидерландиядатуулганазыркы Нидерландияда туулган.Анынатасы Анын атасы Гауда шаарынынбюргерлерʏйшаарынын бюргерлер ʏй-бʏлөсʏнөнболгонбʏлөсʏнөн болгон. АтасыжашкезиндебиркыздыжакшыкөргөнжанаАтасы жаш кезинде бир кызды жакшы көргөн жана ал дагы . Бирок ата-энесибаласынынʏйэнеси баласынын ʏй-бʏлөкуруусунакаршыболупбʏлө куруусуна каршы болуп , диний карьера кылуунуалдынкылууну алдын ала чечишкен.БироксʏйʏшкөндөржакындашыпБирок сʏйʏшкөндөр жакындашып , жакындашуусунуннатыйжасындабалалууболушупатынГергарджакындашуусунун натыйжасында балалуу болушуп атын Гергард (каалаган) коюшкан. Гергарддынлатинизацияланганы ,грекчеленгениDesideriusErasmus- кийинанынпсевдонимиболгон. Эразм РоттердамскийжанадезидерийдегенаттармененРоттердамский жана дезидерий деген аттар менен Герхард ГёрхардсбелгилʏʏболгонГёрхардс белгилʏʏ болгон.ЭразмРоттердамдыкЭразм Роттердамдык же Ротердамский -нидерланддыкокумуштуу Нидерланддык окумуштуу-гуманист, жазуучу, филолог, богослов, тʏндʏккйаражаралуутʏндʏк каражаралуу (французча:ренесанс Ренессанс, орусча :Возрождения Возрождение) доорунункөрʏнʏктʏʏөкʏлʏдоорунун көрʏнʏктʏʏ өкʏлʏ.ДинкызматкерининмыйзамсызбаласыДин кызматкеринин мыйзамсыз баласы Эразм алгачкыбилимдиНертогенбосшаарындаалгачкы билимди Нертогенбос шаарында «ЧогууөмʏрдөгʏбиртуугандарЧогуу өмʏрдөгʏ биртуугандар» общинасынынмектебиненжанаСтейнденавгустинчиркөөсʏнөнобщинасынын мектебинен жана Стейнденавгустин чиркөөсʏнөн алган,13 жашындаатажашында ата-энесиөлʏпэнеси өлʏп, жетим калган,августинчиркөөсʏнбʏтʏпжатыпавгустин чиркөөсʏн бʏтʏп жатып священник болупкалганболуп калган.ЭразммонастырданкетипКамбраепископунунлатынкатчысыЭразм монастырдан кетип Камбраепископунун латын катчысы (секретарь) жумушун ээлеген. 1495-жылы Эразм богословиениокушʏчʏнбогословиени окуш ʏчʏн Париж университенине университенинекеткенкеткен.АныаяктапжатыпАнглиягабарганжанаАны аяктап алжатып Англияга жактанОксфорддобарган жана ал лекция жактан окупОксфорддо лекция окуп, Томас Мор,Джон Джон Колет, кийинчерээк Джон Фишер жана принц Генрих, келечектеги король Генрих VIIIменендостошконVIII менен достошкон.Парижде Парижде Эразм биринчииричыгармасыAdagiaнычыгарганбиринчи ири чыгармасы "Adagia"ны чыгарган.БулэмгеканыбʏткʏлБул эмгек аны бʏткʏл Европа гуманистертерине белгилʏʏ гуманистертеринебелгтлʏʏкылганкылган. Англиядан 1499-жылы келип , Эразм бир аз убакыткөчмөнжашооөткөрʏпубакыт көчмөн жашоо өткөрʏп[[Париж]], [[Орлеан]], Лувене, РоттердамшаарларынРоттердам шаарларын кыдырат. 1505-1506-жылдары көптөн бери баргысы баргысыкелипжʏргөнИталиягажөнөгөн.келип жʏргөн Италияга жөнөгөн. Италияда Эразм ардактуукээбиржерлердесалтанаттуукабылалуулардаболупардактуу кээ бир жерлерде салтанаттуу кабыл алууларда болуп, Турин университетинин богословие боюнчаардактуубоюнча ардактуу доктору дипломуналгандипломун алган, Рим папасыөзгөчөсыйкатарындапапасы өзгөчө сый катарында ага кайсылөлкөгөкайсыл өлкөгө барса ошол ошолжердегидейжашоообразынөткөрʏʏгөжердегидей жашоо образын өткөрʏʏгө, кийинʏʏгө кийинʏʏгөуруксатбергенуруксат берген.ИталиядаэкижылжʏрʏпИталияда эки жыл жʏрʏп, Турин, БолоньеБолонья, Флоренция, Венеция, Падуа, Рим шаарларында болот. Эми ал ʏчʏнчʏжолуанглиялыкдосторунунчакыруусубоюнчаАнглиягажөнөйтʏчʏнчʏ жолу англиялык досторунун чакыруусу боюнча Англияга жөнөйт.Эразмдынөзʏнʏнэскерʏʏсʏндөбелгилʏʏ Эразмдын өзʏнʏн эскерʏʏсʏндө белгилʏʏ сатира «Похвала глупости» жазылган.ОксфордсжанаКембриджуниверситеттери Оксфорд жана Кембридж университеттери ага профессураны профессуранысунушташкансунушташкан.

КембридждесабакберʏʏКембриджде сабак берʏʏ.Эразмтандоосунжакынтаанышы Эразм тандоосун жакын таанышы епископ Фишер «университет канцлери» болупиштегенКембриджгетоктотконболуп иштеген Кембриджге токтоткон. БулжердеБул жерде Эразм бирнечежылбир нече жыл грек тилинен тилиненжанабогословиеденсабакбергенжана богословиеден сабак берген.ДунсСкоттунжана Дунс Скоттун жана Фома АквинскийдинсхолостикалыкокуусумененокутканАквинскийдин схолостикалык окуусу менен окуткан башка мугалимдердикʏнөөлөпмугалимдерди кʏнөөлөп, аларды «Похвала глупости»эмгегиндеайтакеткен эмгегинде айта кеткен.ТөртжылөткөнТөрт жыл өткөн сон сон15131513-жылы Англиянын климаты жакпайжататдегенсөзмененГерманиягааттанатжакпай жатат деген сөз менен Германияга аттанат.ГерманиядаэкижылжʏрʏпбаардыкжерлеринкыдырыпГерманияда эки жыл жʏрʏп баардык жерлерин кыдырып чыккан. 1515-жылы Англияга кайра барып бирок биржылданбир жылдан сон ,континенткебиротолокелгенконтинентке биротоло келген.

Карл VдворундаV дворунда.

БулжерденБул жерден Эразм өзʏнөкубаттууөзʏнө кубаттуу меценат Ыйык Рим империясынынбашчысыКарлдыимпериясынын башчысы Карлды (келечектегиКарлVкелечектеги Карл V) табат. Карл Эразмга « король кенешчиси» титулунберип,титулун берип,ага эчкандай функция берилбестенгана берилбестен гана, ал ганаэмесдвордожʏрʏʏмилдетидагыжокгана эмес двордо жʏрʏʏ милдети дагы жок 400 флорин өлчөмʏндөакчакаралганөлчөмʏндө акча каралган.БулЭразмдынкаржылыкмаселелеринчечип Бул Эразмдын каржылык маселелерин чечип ,илимийиштергеберилʏʏсʏнөжолачканилимий иштерге берилʏʏсʏнө жола чкан. Ушундан ары анынилимийжанаадабийпродуктулуугуабданжогорулайтанын илимий жана адабий продуктулуугу абдан жогорулайт.БироканынжаныжумушуанынотурукташпаганмʏнөзʏнтоктотоалганэмесБирок анын жаны жумушу анын отурукташпаган мʏнөзʏн токтото алган эмес, ал Брюссельде, Лувенде, Антверпенде, Фрайбургда, Базелдеболгон.АлөмʏрʏнʏнакыркыкʏндөрʏнганаБазелдетынчөткөрʏпАл өмʏрʏнʏн акыркы кʏндөрʏн гана Базелде тынч өткөрʏп, 11 июлдан 12сине карагантʏнʏ 1536-жылы өлгөн.НегизгиэмгектериНегизги эмгектери:«О первоначальном воспитании детей», «О благовоспитанности детей»,«Похвала глупости» «Беседы», «Метод обучения», «Способ писать письма»