Гадолиний: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
1-сап:
'''Гадолиний '''(лат. Gadolinium), – Д.И.Менделеев мезгилдик системасы 6-мезгилинин III В группа элементи. К.н. 64, ат. м. 157,25. Г. массалык сандары 143Ga - 162Ga болгон 20 изотобу белгилүү, алардын ичинен жаратылышта массалык сандары 151Ga, 154Ga, 155Ga, 156Ga, 157Ga, 158Ga, 160Ga болгон жети изотобу табылган. Г. жер кыртышында 110-3 % массалык санда кездешет. Г. 1880-ж. швейц. химик Жан Шарль Галиссар де Мариньяк 1-жолу оксиди (Gd2O3) түрүндө бөлүп алган. Г. күмүш түстөгү ак металл; балкып эрүү темп-расы 1312оС; к. темп-расы 3280оС; бирикмелеринде +3 окистенүү даражасын көрсөтөт; анын окистенүү-калыбына келүү потенциалы -2,40 га барабар. Г. бирикмелери (Gd2O3, Gd2S3 жана башкалар) жарым өткөргүчтүк касиетке ээ болгондуктан оптоэлектроникада колдонулат.
 
ГАДОЛИНИЙ (лат. Gadolinium), Gd элементтердин мезгилдик системасынын III тобунан орун алган Химиялык
элемент. Катар н. 64, ат. м. 157,25. Г. лантаноиддерге кирет. Жаратылышта массалык сандары 152, 153,
154-158, 160 болгон изотоптору табылган. Жер кыртышындагы массасы 8-10<sup>-4</sup>%.
1880-ж. швейцариялык химик Ж. де Мариньяк ачкан, 1886-ж. П. Лекок де Буабодран
1-жолу оксиди (Gd<sub>2</sub>O<sub>3</sub>)
түрүндө
бөлүп алган. Г. жумшак күмүш түстөгү ак металл; тыгыздыгы 7,895 г/см<sup>3</sup>''',''' б. эрүү
темп-расы 1312°С; кайноо темп-расы 3250°С; бирикмелеринде окистенүү даражасы
+3. Абада окистенет; суу, HCl, HNO<sub>3</sub>, H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>менен бөлмө темп-расында,
ал эми ысытканда Н<sub>2</sub>, N<sub>2</sub>, С, Р менен реакцияга
кирет. Г. фториддерин металлотермиялык калыбына келтирүүдөн алынат. Темир,
никель, кобальттын магниттүү куймаларына кошулат. Г. бирикмелери (Gd<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, Gd<sub>2</sub>S<sub>3</sub>жана башка) жарым
өткөргүч касиетке ээ болгондуктан, оптоэлектроникада колдонулат.
 
==Колдонулган адабияттар==
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Гадолиний" булагынан алынды