Википедия

Америций: нускалардын айырмасы

Browse history interactively
← мурунку түзөтмөКийинки айырма →
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
ВизуалдыкВикитекст
No edit summary
Бот: автоматизированный импорт статей *** существующий текст перезаписан ***
1-сап:
'''Америций''' (лат. Americium), Am – жасалма жол менен алынган радиоактивдүү элемент. Атомдук номери 95, атомдук массасы 237-246, бир нече изотоптору белгилүү, туруктуу изотобунун атомдук массасы 243. Америцийди 1945-ж. америкалык илимпоздор Г. Сиборг, Р. Джеймс, Л. Морган жана Гиорсо Am<sup>241</sup>изотобу түрүндө плутонийди нейтрон бөлүкчөлөрү менен нурлантуудан алып, өз өлкөсүнүн атынан аташкан. Америций - күмүш сымал ак түстөгү жумшак металл, салыштырмалуу тыгыздыгы 13,6 г/см<sup>3</sup>. Таза металл түрүндөгү Америций 850°Сде жумшара баштап, 1200°Сде толук эрүүсү байкалбагандыктан, балкып эрүү темпратурарасынын так мааниси белгисиз. Амерций 3төн 6га чейин өзгөрмөлүү валенттүүлүккө ээ. Көпчүлүк бирикмелеринде валенттүүлүгү 3кө барабар. Атомдук радиусу 1,82 А, үч валенттүү абалындагы ионунун радиусу 1,00 Амерцийбардык эле актиноиддер сыяктуу ал газ абалындагы суутек менен өз ара аракеттенишип, гидридди пайда кылат. Кычкылтек менен реакцияга кирип, бир нече оксиддерди AmO, Am<sub>2</sub>O<sub>3</sub>, AmO<sub>2</sub> берет. Ал эми галогендер менен үч валенттүү Амерцийдин галогендүү бирикмелерин - AmF<sub>3</sub>,AmCl<sub>3</sub>,AmBr<sub>3</sub>пайда кылат.
'''Америций''' (лат. Americium),– Д.И.Менделеев мезгилдик системасы 7-мезгилинин III В группа элементи. К.н. 95, ат. м. [243]. А-дин массалык сандары </nowiki>232Am, 234Am - 247Am болгон 15 изотобу белгилүү, алардын ичинен бир кыйла туруктуусу 243Am. А-ди амер. окумуштуулар 1944-ж. Т.Сиборг, А.Гиорсо, Р.Джеймс жана А.Морган жана башка плутонийди нейтрон бөлүкчөлөрү менен бомбалоодон 95241Am изотобун алышкан да, ал элементти америций деп өз өлкөсүнүн урматына аташкан:
[[Категория: ХимияФизика]]▼
 
94239Pu+01n =94240Pu + 01n = 95241Pu - b- 1945-ж. Б.Каннигемон жана Л.Эспри 20 мкг масс таза А. препаратын биринчи жолу алышкан. А. – күмүш түстүү, ак, жалтырак, жумшак металл; балкып эрүү темп-расы 640оС; кайноо темп-расы 3352оС; бирикмелеринде +2, +3, +4, +5, +6 жана +7 окистенүү даражаларын көрсөтөт. А. галогендер менен кошулуп фторид, хлорид, бромид, йодид пайда кылат, мисалы: AmF4, AmF3, AmCl3, AmBr3, AmJ3. А-дин AmО2, AmОF2, Am2(SO4)3 жана башка бирикмелери белгилүү. А. (VII) валенттүүлүгүн биринчи жолу А. озон менен щелочтуу чөйрөдө окистендирип Россия радиохимиктери аныкташкан. А. ат. реактордо ядролук отун катары, радиохим. изилдөөдө, хим. элементтер синтездеп алууда, медициналык приборлор, өлчөөчү жана изилдөөчү куралдар тетиктерин жасоодо колдонулат.
 
==Колдонулган адабияттар==
* [[Химия: Энциклопедиялык“Кыргызстан” окууулуттук куралыэнциклопедиясы]]/: 1-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2004. - 422 б2006. ISBN 9967-14-021-69967—14— 046—1
{{no iwiki}}
▲[[Категория: Химия]]
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Америций" булагынан алынды