Көк-Жаңгак: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
Бот: автоматизированный импорт статей |
No edit summary |
||
1-сап:
{{ОЖ
|статусу = шаар
|кыргызча аталышы = Көк-Жаңгак
|расмий аталышы =
|баш ийгени =
|сүрөт =
|сүрөт ачыктамасы =
|өлкө = Кыргызстан
|герб =
|желек =
|гербдин сүрөттөлүшү =
|желектин сүрөттөлүшү =
|гербдин туурасы =
|желектин туурасы =
|lat_dir = |lat_deg = 40|lat_min = 03|lat_sec =
|lon_dir = |lon_deg = 70|lon_min = 49|lon_sec =
|CoordAddon =
|CoordScale =
|өлкө картасынын өлчөмү = 300
|облус картасынын өлчөмү =
|район картасынын өлчөмү =
|облус түрү =
|облус = Жалал-Абад облусу
|таблицадагы облус =
|район түрү =
|район =
|таблицадагы район =
|коомдун түрү =
|коом =
|таблицадагы коом =
|ички бөлүнүшү =
|башчысынын түрү =
|башчысы =
|негизделген күнү = 1910
|биринчи белгиленген =
|мурунку аталышы =
|статустун берилиши = 1943
|аймагы =
|бийиктиктин түрү =
|ОЖ борборунун бийиктиги = 1450
|климаты =
|расмий тили =
|расмий тили2 =
|калкы = 11 300<ref name="Perep2009">[http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/Баткен%20областы.pdf Кыргыз Республикасынын Улуттук Статистика Комитети. Элди каттоо 2009 жыл. Жалалабат облусу.]</ref>
|элди каттоо жылы = 2009
|жыштыгы =
|агломерация =
|улуттук курамы =
|диний курамы =
|этнохороним =
|убакыт аралыгы = +6
|DST =
|телефон коду =
|почта индекси =
|почта индекстери =
|автоунаа коду =
|идентификатордун түрү =
|цифралык идентификатор =
|Commons түрмөгүндө =
|сайты =
|сайтынын тили =
}}
'''Көк-Жаңгак''' («көк» иран тилдеринде «кух» – тоо дегенден; тоо жаңгагы) – Жалал-Абад облусундагы шаар (1943-жылдан), темир жол бекети. Сузак районунун аймагында. Шаар Фергана тоо тизмегинин түштүк-батыш этегинде, Коргон-Таш (Көгарттын сол куймасы) суусунун боюнда, Серүүн-Дөбөгө жакын, деңиз деңгээлинен 1350–1590 м бийикте жайгашкан. Облустун борбору Жалал-Абад шаарынан 30 км түндүк-чыгыш тарапта. Шаар жайгашкан аймактын табияты кооз, жаңгак-жемиш токойлуу. Кышы жумшак (январдын орточо температурасы –10<sup>0</sup>Сге чейин) жайы салкын (июлдуку 20<sup>0</sup>С). Жаан-чачындын жылдык орточо өлчөмү 450 мм, көбүнчө кыш жана жаз айларында жаайт. Калкы 10,5 миң (2009); көп улуттуу: негизинен кыргыздар, ошондой эле орус, өзбек, татар,курд ж. б. улут өкүлдөрү да жашайт. Көк-Жаңгак кыштак катары 1896-ж. негизделген. Анын эски калдыктары шаардын түштүк-батыш тарабында (4–5 км аралыкта) тоонун этегинде сакталган. Көмүр 1910-жылдан казылып алына баштаган. 1931-ж. Багыш – Көк-Жаңгак темир жол курулган. 1932-ж. «Көк-Жаңгак көмүр» кен башкармасы уюшулуп, анда алгачкы жолу план боюнча 160,5 миң т, ал эми 1970-ж. 724 миң т көмүр казылып алынган. Шаарда Таш-Көмүр шахтасы, кийим тигүү цехтери (1968-ж. фабрика), «Жетиген» (1972-ж. ишке киргизилген «Профиль» заводу), «Коргон-Таш», «Тулпар» АК, «Гүлазык» нан заводу, банк, байланыш түйүнү, турмуш-тиричилик кызматынын бөлүмдөрү, басмакана, дүкөн, ашкана, чайкана, ресторан ж. б. иштейт. Шаардын экономикалык байланыштары темир жана автомобиль жолдору аркылуу жүргүзүлөт. Көк-Жаңгак автобекети 1979-ж. курулган. Шаарда кесиптик-техникалык лицей, 5 орто, музыкалык жана спорт мектептери, шаардык китепкана, оорукана (1935-жылдан иштейт), 4 бала бакча, бейтапкана, дарыкана, тез жардам берүү бөлүмү (1934), музей (1985), маданият үйү, кинотеатр ж. б. мекемелери бар. Совет бийлигин орнотууда жана Улуу Ата Мекендик согушта курман болгондорго эстелик тургузулган. Шаардык «Көк- Жаңгак кабарлары» гезити чыгат.
[[Категория: География]]
| |||