Казат Акматов: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary |
Undo revision 239933 by 212.241.10.189 (talk) |
||
28-сап:
}}
'''Казат Акматов''' (Kazat Akmatov; 23.12.1941 - 14.9.2015) — Кыргызстандын көрүнүктүү коомдук ишмери, [[жазуучу]], [[драматург]], публицист. Кыргыз эл жазуучусу. [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] легендарлуу [[Жогорку Кеңеш|Жогорку Кеңешинин]] депутаты (1990-1994). Токтогул атындагы мамлекеттик сыйлыктын ээси. "Кыргызстан" Демократиялык Кыймылынын (КДК) теңтөрагаларынын бири (1990-1993). <br>
==Өмүр таржымалы==
1941-жылы бештин айынын (декабрдын) 23үндө [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] [[Ысык-Көл облусу|Ысык-Көл облусундагы]] Ысык-Көл районуна караштуу Бостери айылында туулган. Атасы Акмат - ошол эле аймактагы Темир айылынан болот. Акмат 1941-жылы Экинчи дүйнөлүк согушка кетип, уруштан кайтпай калган.
Казат Акматов 1966-ж. [[Москва]]дагы ВЛКСМ БКнын алдындагы Жогорку комсомол мектебин, 1967-ж. КМУнун филология факультетин бүтүргөн. <br>
Эмгек жолун 1954-ж. Кыргызстандын [[Ысык-Көл облусу|Ысык-Көл облусуна]] караштуу Ысык-Көл районундагы 54-жылкы заводунда жумушчу болуп иштөөдөн баштаган.
1964-жылдан комсомолдук иштерде — адегенде [[Кыргызстан]] ЛКЖС Ысык-Көл райондук комитетинде инструктор, бөлүм башчы, 1967-жылдан 1-катчы. <br>
1972-жылдан «Кыргызстан» басмасында улук редактор, башкы редакторго орун басар,
1974—83-ж. Кыргызстан КП БКнын инструктору, сектор башчысы, бөлүм башчынын орун басары,
1983—86-ж. Кыргызстан мамлекеттик телерадио комитетинин улук редактору,
1986—90-ж. Кыргызстан жазуучулар союзунун башкармасынын катчысы. <br>
1990-жылдан Кыргыз Республикасынын Жогорку кеңешинин мамлекеттик символдор боюнча комиссиясынын төрагасы. <br>
1990-ж. (май) айынын 25-26сында "Кыргызстан" демократиялык кыймылынын (КДК) уюштуруучусу, анын тең төрагасы (1991—93-ж.). <br>
1994-ж. сентябрдан Кыргыз Республикасынын президентинин алдындагы басма сөз маселслери боюнча коомдук палатанын төрагасы.
Кыргыз Республикасынын президентине караштуу Мамлекеттик тил боюнча комиссиянын төрага орун басары (1999-2001).
Ардагер жазуучу.
Узакка созулган оорунун айынан 2015-жылы аяк оона (сентябр) айынын 14үндө Бишкек шаарында дүйнөдөн кайтты.
Сөөгү өзүнүн керээзине ылайык 2015-жылы аяк оонанын 16сында [[Чүй облусу|Чүй облусундагы]] Аламүдүн районуна караштуу Байтик айылынын түндүгүндөгү көрүстөндө маркум кызы Мунабиянын мүрзөсүнүн жанында жерге берилди.
<br>
==Чыгармачылыгы тууралуу сөз==
Биринчи аңгемелер жыйнагы 1974-ж. «Боз улан» деген ат менен чыккан. <br>
«Ыйык журт» (1978)<br>
«Мезгил» (1979) романы үчүн Кыргызстан Компартиясынын жетекчилиги тарабынан 1980-жж. адилетсиз сынга кабылган. <br>
«Мунабия» (1982) романы, «Күндү айланган жылдар» (1988), «Время земное» (1983) жана башка роман, повесть, аңгемелер жыйнактарынын автору. <br>
«Ажырашуу»<br>, «Мунабия» ([[Кулмамбетов, Жаныш Осмонович|Ж.Кулмамбетов]] менен биргелешип жазылган), «Авария» пьесалары сахнага коюлган. <br>
2013-жылы [[Лондон|Лондондо]] анын "Эрика Клаустун 13 кадамы" аталган чыгармасы англис тилинде жарык көрдү. Оболу бул чыгарма орус тилинде жарыяланган болчу. <br>
Бир катар көркөм жана документ фильмдердин сценарийлерин («Жаралуу үчүн өлүм», «Белый табун») жазган. <br>
Адамдын мезгилге жана мезгилдин адамга болгон карым-катышы, өз ара таасирлери, шайкештиги же карама-каршылыгы, алардан келип чыккан окуялардын курчтугу, драмалык татаалдыгы, кырдаалдын себеп-натыйжалуу туундулары, адам эркиндиги Акматовдун чыгармаларынын иликтөө борборунда болгон. <br>
==Сыйлыктары. Наамдары==
“Манас-1000” юбилейлик медалы менен сыйланган (1995). <br>
Бүткүл союздук А.Островский атындагы адабият сыйлыгынын ээси (1978).<br>
Кыргыз эл жазуучусу.
1992-жылдан [[Люксембург]] Улуу Герцогдугунун Кыргызстандагы ардактуу консулу.
1991-ж. Кыргыз Республикасынын Президенттик Советинин мүчөсү. <br>
==Эстутум==
Казат Акматовдун ысымы [[Ысык-Көл облусу|Ысык-Көл облусундагы]] Ысык-Көл районуна караштуу Бостери айылында көл жээгиндеги көчөгө эл жазуучусунун көзүнүн тирүүсүндө ыйгарылган. <br>
==Чыгармаларынын кыскача тизмеси==
* «Боз улан» аңгемелер жыйнагы (1974). <br>
* «Ыйык журт» (1978)<br>
* «Мезгил» (1979)<br>
* «Мунабия» романы (1982)<br>
* «Күндү айланган жылдар» (1988)<br>
* «Время земное» (1983) <br>
* «Ажырашуу» <br>
* «Мунабия» пьесасы ([[Кулмамбетов, Жаныш Осмонович|Ж.Кулмамбетов ]]менен биргелешип жазылган)<br>
* «Авария» пьесасы <br>
* "Эрика Клаустун 13 кадамы" романы. <br>
==Ал тууралуу адабият==
|