Евразия: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
1-сап:
{{Материк
|Аталышы = Евразия
|Сүрөт = Eurasia (orthographic projection).svg
|Туурасы = 250 px
|Сүрөткө баяндама = Евразия жарым шаардагы картада
|Аянты = 54 759 000
|Калкы = 5,041 млрд (2013)
|Калктын жыштыгы = 90,34
|Этнохороними = Евразиялыктар, евразиялык, евразийка
|Курамындагы өлкөлөр = 92 өлкө
|Көз каранды өлкөлөр = 9
|Таанылбаган аймактар =8
|Тилдери = [[Евразия тилдери]]
|Убакыт аралыгы = UTC±0 — UTC+12
|Домени =
|Ири шаарлары = [[Москва]], [[Лондон]], [[Стамбул]], [[Токио]], [[Жакарта]]<ref name="арал" />, [[Дели]], [[Мумбай]], [[Тегеран]], [[Калькутта]], [[Шанхай]], [[Осака]]<ref name="арал" />, [[Сеул]], [[Тяньцзинь]], [[Манила]]<ref name="арал" /> жана [[Карачи]].
|Уикиказына = Eurasia
}}
'''Евразия''' – [[Жер]] шарындагы эң чоң материк (континент). Түндүк жарым шарда (айрым аралдары Түштүк жарым шарда). Ал [[Европа]] жана [[Азия]] дүйнө бөлүгүнөн турат. Батыштан чыгышка 16 миң ''км'', түндүктөн түштүккө 8 миң'' км''ге созулат. Аянты аралдары менен кошо 54,9 млн'' км''2дей (кургактыктын 1/3инен көбүрөөгү), анын ичинде аралдарынын аянты 2,75 млн'' км''2дей. Калкы 4,57 млрд (2000). Аймагынын деңиз деңг. орт. бийикт. 840 ''м''; эң бийик жери – 8848''м'', ал ''–Гималайдагы'' Жомолунгма чокусу. Материктин эң четки тумшуктары: түндүгү – Челюскин, түштүгү – Пиай, батышы – Рока, чыгышы – Дежнёв тумшуктары. Батышынан Атлантика, түндүгүнөн Түндүк Муз, чыгышынан Тынч, түштүгүнөн Инди океандары жана алардын деңиздери менен чулганат. Түштүк-чыгышында Австралия, Азиянын деңиздери Евразияны Австралиядан, Түндүк-чыгышта Беринг кысыгы Түндүк Америкадан, Түштүк-батышында Гибралтар кысыгы, Жер Ортолук деңиз, Кызыл деңиз Африкадан бөлүп турат. Суэц мойногу Евразияны Африка материги менен туташтырат. Европанын жээктери Азияныкына караганда көбү­рөөк тилмеленген. Кургактыктын тутумдаштыгы, материктин азыркы тектон. биримдиги, климаттык процесстердин негизинен окшоштугу, органика дүйнөсүнүн өнүгүүсүнүн жалпылыгы жана башка факторлор материкти «Евразия» деп атоого негиз болгон.
==Орографиясы, рельефи жана геололгиялык өнүгүү тарыхы==
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Евразия" булагынан алынды