Каракалпак тили: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
Бот: автоматизированный импорт статей
 
No edit summary
1-сап:
{{Тил картасы
'''Каракалпак тили''' – каракалпактардын тили. Түрк тилдеринин кыпчак тобуна кирет. Каракалпак тили түндүк-чыгыш жана түштүк-батыш деп эки диалектиге бөлүнөт жана ал диалектилер фонетикалык өзгөчөлүктөргө ээ. Кара калпак тили үчүн жалпы түрк тилиндеги «ч» жана «ш» тыбыштарынын «ш» жана «с» тыбышына алмашылып айтылышы мүнөздүү (мисалы, каш – «кач», бас –« баш»). Бул жагынан ногой, казак тилдерине жакын. Каракалпак тили л/д/т тыбыштары өзүнөн мурда келген үнсүз тыбыштын өзгөчөлүгүнө жараша өзгөрүлбөйт (мисалы, кыргыз – таштар; казак – тастар; каракалпактар – таслар). Каракалпак тилинде «г», «д» жумшак үнсүздөрүнүн болушу аны түрк тилдеринин огуз тобуна жакындатат. Огуз тобу каракалпак тилинин калыптанышына таасир тийгизген. Каракалпак адабий тили Улуу Октябрь социалисттик революцияясынан кийин калыптанган. Жазуусу 1928-жылга чейин араб алфавитинде, 1928–40-жылдары латын алфавитиндеги жазууда болгон. 1940жылдан орус алфавитине өткөн.
|түсү = алтай
|ысымы = Каракалпак тили
|расмий аталышы = Қарақалпақ тили, Qaraqalpaq tili
|айтылышы =
|өлкөлөр = [[Өзбекстан]], [[Казакстан]], [[Ооганстан]], [[Орусия]]
|аймактар =[[Каракалпакстан]]
|расмий тил болуп = {{Өлкө желеги|Каракалпакстан}}
|көзөмөлдөөчү уюм =
|колдонгондордун саны = 583 410±1 адам. ([[2010]])
|рейтинги =
|статусу =
|жоголгон =
|түрмөгү = [[Евразия тилдери]]
|классификациясы =
[[Алтай тилдери|Алтай бүлөсү]]
: [[Түрк тилдери|Түрк бутагы]]
::[[Кыпчак тилдери|Кыпчак тобу]]
:::[[Ногай тилдери|Ногай-кыпчак топчосу]]
|жазуу = [[Латын алфавити|Латын]] жана [[Кириллица]]
|ГОСТ 7.75–97 = кал 275
|ISO1 = —
|ISO2 = [http://www-01.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=kaa kaa]
|ISO3 = [http://www-01.sil.org/iso639-3/documentation.asp?id=kaa kaa]
}}
 
'''Каракалпа́кский язы́к'''  — один из языков [[тюркские языки|тюркской семьи]], язык [[Каракалпаки|каракалпаков]].
 
'''Каракалпак тили''' (''Қарақалпақ каракалпактардынтили, Qaraqalpaq tili'') — [[Каракалпак|Каракалпактардын]] тили. [[Түрк тилдерининтилдери|Түрк кыпчактобундагы]] тобунатилдердин киретбири. Каракалпак тили түндүк-чыгыш жана түштүк-батыш деп эки диалектиге бөлүнөт жана ал диалектилер фонетикалык өзгөчөлүктөргө ээ. Кара калпак тили үчүн жалпы түрк тилиндеги «ч» жана «ш» тыбыштарынын «ш» жана «с» тыбышына алмашылып айтылышы мүнөздүү (мисалы, каш – «кач», бас –« баш»). Бул жагынан ногой, казак тилдерине жакын. Каракалпак тили л/д/т тыбыштары өзүнөн мурда келген үнсүз тыбыштын өзгөчөлүгүнө жараша өзгөрүлбөйт (мисалы, кыргыз – таштар; казак – тастар; каракалпактар – таслар). Каракалпак тилинде «г», «д» жумшак үнсүздөрүнүн болушу аны түрк тилдеринин огуз тобуна жакындатат. Огуз тобу каракалпак тилинин калыптанышына таасир тийгизген. Каракалпак адабий тили Улуу Октябрь социалисттик революцияясынан кийин калыптанган. Жазуусу 1928-жылга чейин араб алфавитинде, 1928–40-жылдары латын алфавитиндеги жазууда болгон. 1940жылдан орус алфавитине өткөн.
[[Категория:Тил илими]]
==Колдонулган адабияттар==