Куйруксуз: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
м Робот: Автоматизированная замена текста (-Биология: Энциклопедиялык окуу куралы/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. -Б.:2004, ISBN 9967-14...
Файл:Grasfrosch auf Stein.jpg
 
1-сап:
[[Файл:Grasfrosch auf Stein.jpg|thumb|''Rana temporaria'']]
'''Куйруксуз '''жерде сууда жашоочулар ([[Латын тили|лат.]] Ecaudata или Anura) - азыркы кездеги жерде сууда жашоочулар классы, буларды уч түркүмгө куйруксуздар, куйруктуулар жана бутсуздар бөлүшөт. Азыркы убакта бул түркүмдүн 2000 ашык түрү бар, алар 256 тукумга, 16 урууга бөлүнөт. Куйруксуздар түркүмүнө кирүүчүлөр тулку бою кыска, моюну бөлүнбөгөн, чоңдорунун куйругу жок. Уруктануусу денеден тышкары сууда жүрөт. Сууга ташталган жумурткалары тоголок былжырак болушуп бири бири менен тыгыз байланышкан. Мисалы, көл [[бака|баканыкы]] , ал эми кур баканын жумурткалары сууга тасма түрүндө созулуп ташталат. Жумурткаларынан куйруктуу көнөкбаштар өсүп чыгат. Аларда белгилүү бир убакыттын ичинде метаморфоз кубулушу жүрүп, буттары пайда болуп, куйруктары өспөй жок болушат. Бул абалда алар суудан сыртка чыгып, кайра сууга кирүүгө жөндөмдүү болот. Куйруксуздар пайдалуу жаныбарлар. [[Кыргызстан|Кыргызстанда]] бул түркүмдүн 4 түрү жашайт: көл бакасы, борбордук азия бакасы, курбака жана данатин курбакасы.
 
[[Кумай]] (Gyps himalayensis) - карчыгалар тукумчасындагы куш. Бул жору бардык эле жорулардай [[Борбор Азия|Борбордук Азиянын]] аймагында кенен таралган жана отурукташкан түр. К. тоолордун жогорку алкактарын мекендейт. Аскага жуп же топ-топ болуп, уялайт. Бир жылда бир жолу, бирден жумуртка тууп басып, чыгарат. К. тарп менен азыктанат. Бул түрдүн азайып кетишине жапайы бодо малдын жана үй жаныбарынын кескин азайып кетүүсү себеп болгон. К. азыркы кезде саны өтө азайган, ошондуктан бул түр [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] азайып жок болуп бара жаткан жаныбарларынын тизмесине киргизип коргоого алынган.
 
==Колдонулган адабияттар==
* [[Алдашев, Абдулхай Алдашевич|А. А. Алдашев]]. [[Биология терминдеринин жана айбанат аттарынын орусча-кыргызча сөздүгү]]. - Бишкек, 1998. ISBN 9967-11-027-9
* [[Биология: Энциклопедиялык окуу куралы]]/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. -Б.:2004, ISBN 9967-14-002-4
 
[[Категория: БиологияЖаныбарлар]]
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Куйруксуз" булагынан алынды