Linux: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
м Маалымат жаңыртылды.
1-сап:
'''Linux''' ('''Линекс''' деп айтылат, '''Лайнекс''' деп сейрек колдонулат) — [[Unix]] сыяктуу компүтер операциондук системасы. Ал эркин жана ачык булак программаларды иштеп чыгуу жана бөлүштүрүү моделинин астында чогултулган. Linux'тун аныктоочу компоненти — Linux өзөгү. Бул операциондук система өзөгү биринчи жолу 1991-жылы 17-сентябрда Линус Торвалдс тарабынан жарыкка чыккан. Free Software Foundation GNU/Linux деген аталышты кээ бир талаш-тартыш жараткан операциондук системаны сүрөттөш үчүн колдонот.
'''Linux''' - [[Unix|(Unix]]-сыяктуу) иштетүү системдеринин жалпы аталышы, ал системдер Linux өзөгүнүн негизинде жасалат. Linuxтун өзөгү, эркин жана ачык программалык каражаттарынын иштеп чыгуу үлгүсүнүн негизинде жасалат жана таратылат. Жалпы Linux аталышы, жалгыз расмий өнүмдү камтыбайт, Linux системалары, негизинен, даяр "дистрибутивдер" түрүндө бекер таратылат, дистрибутивдер өзүнө колдонуучунун талабына ылайыкталган, колдонмо программалардын топтомунан турат.
 
Linux башында Intel x86 архитектурасына негизделген жеке компүтерлер үчүн иштелип чыккан, бирок кийин башка операциондук системаларга караганда көбүрөөк платформаларга көчүрүлгөн. Смартфондордогу Linux өзөгүнө ​​негизделген Android OS'тун үстөмдүгүнөн улам Linux бардык жалпы багыттагы операциондук системалардын ичиндеги эң ири орнотулган базага ээ. Ошондой эле Linux серверлердеги жана мейнфрейм сыяктуу башка ири темир системаларындагы алдыңкы операциондук система болуп эсептелет. Ал TOP500 суперкомпүтерлердин 99.6 пайызында колдонулат. Ал эми иш такта компүтерлеринде болжолдуу 2,3 пайызды түзөт. Ал TiVo менен ушул сыяктуу DVR түзмөктөрдү, тармак маршрутизаторлорду, автоматтык башкарууну, сыналгыны, видео оюн консолдорун жана смартсаатарды камтыйт. Көптөгөн смартсааттар жана планшет копмүтерлер Android менен башка Linux туундуларында иштейт.
Linux системаларды биринчи кездерде кызыгуучулар жана үйрөнчүктөр жасап башташкан, бирок Linux ийгиликтерге жетишкенден баштап, системага коммерциялык компаниялар дагы өз салымын кошо баштаган. Көпчүлүк заманбап дистрибутивтердеги ПК ("программалык каражаттар"), азыр деле ачык лицензия негизинде жайылышат. ПКнын арасында проприетардуу, компоненттерден турганы да бар. 2008 жылы изилдөөчүлөр, төмөндөгү суроону коюшкан, эгерде системаны башынан "0дон" жасап баштаганда канча каражат кетиши мүмкүн, суроонун жообу, 10.8 млрд$. Linux өзөгү 1 млрд еврого бааланган. 2008 жылы Linux өзөгүнүн баасы 225 млн еврого кымбаттаган. Linux системанын адамдык жумуш эквиваленти, 73 миң адамдык эмгек жылына тете экендиги белгилүү.
 
Linux'тун иштелип чыгышы — эркин жана ачык булак программалык кызматташтыктын көрүнүктүү мисалдарынын бири. GNU General Public License сыяктуу тиешелүү лицензиялардын шарттарынын алдында ким болсо да түпкү булак кодун — коммерциялык болсун же коммерциялык эмес болсун — колдоно, өзгөртө жана бөлүштүрө алат.
 
== Тарыхы ==
Line 11 ⟶ 13:
== Шилтемелер ==
 
== Шилтемелер ==
[[Category:Иштетүү системлары]]
[[CategoryКатегория:Маалымат технологиялары]]
[[Категория:МТ]]
[[Category:Илим]]
[[Категория:Операциондук системдер]]
[[Category:Технология]]
[[Категория:Linux]]
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Linux" булагынан алынды