Глюкоза: нускалардын айырмасы

'''Глюкоза''', жүзүм канты (гр. glukys - таттуу), С6Н12О6 – мол. масс. 180,16 - моносахарид, стереоизомердүү альдогексоза 16 жуп оптикалык антиподунун бири. D-катарындагы Г. (жүзүм канты) жаратылышта кеңири таралган моносахарид. D-Г. эркин түрүндө жана олигосахарид (сүт канты, камыш канты) менен полисахариддер (крахмал, гликоген, целлюлоза, декстриндер), гликозиддер курамында кезигет. D-Г. - өсүмдүк жана жаныбар организминдеги энергиянын негизги булагы. D-Г. түссүз кристалл, сууда жакшы эрийт. Башка моносахариддер сыяктуу эле D-Г. бир нече структуралык формадан турат. Кристалл түрүндөгү D-Г.-нын a- жана b-формасындагы эки мейкиндик изомери белгилүү: a-D-Г.(I) жана b-D-Г.(II). Балкып эрүү t 146,50С,салыштырма айландыруусу (b)D +112,20С (сууда). D-Г. пиридинде кристаллдаштыруудан b-D-Г. алынат, кайноо t 148-1500С (a)D + 18,90С (сууда). Циклдүү конформациялары a- жана b-формалары D-Г-нын a-формасынан b-формага өтүшү, жана b-формасынан кайрадан a-формасына өтүшү аралык альдегиддик (III) формасынын пайда болушу менен жүрөт.

 

==Колдонулган адабияттар==

* [[Химия: Энциклопедиялык окуу куралы]]/Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2004. - 422 б. ISBN 9967-14-021-6

[[Категория: Химия]]