Шабдан баатыр: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
мNo edit summary |
No edit summary |
||
1-сап:
{{Инсан
|ысымы =
|расмий ысымы =
|өлчөмү = 230px
|сүрөттүн аталышы =
|төрөлгөндө берилген ысымы =
|ишмердүүлүгү =
|туулган жылы =
|туулган жери = [[Чүй областы]], [[Кемин району]], [[Чоң Кемин]]
|жарандыгы =
|баш ийген мамлекети = {{Орусия империясынын желеги}}
|каза болгон
|каза болгон жерпи = [[Токмок]] → ал кездеги Семиречье областы
▲ |атасы = Jantai uulu
|
|
|
|балдары =
|сыйлыктары = Төртүнчү даражадагы Георгий жылдызы
|сайты =
|Commons = Shabdan baatyr
}}
[[File:Shabdan baatyr1.jpg|thumb|Шабдан баатыр айкели, Бишкек шаары]]
'''Шабдан Жантай уулу''' (1839, Чүй өрөөнү, Көк-Жар жайлоосу, азыркы Чүй ооданы Он бир жылга айыл өкмөтү - 1912) - Чүй, [[Кемин]] өрөөнүндө жашаган сарыбагыш уруусунун тынай уругунан чыккан манап, саясий, коомдук ишмер. Жантай Карабектин уулу. Жаш кезинен эле саясий турмушка аралашкан.
1860-жылдын акырында [[Кокон хандыгы|Кокон]] хандыгынын колбашчысы Канат шаага кошулуп, [[Ташкен|Ташкенге]] барган. Узун-Агачтын жанындагы орус аскерлерине каршы урушка катышкан. Ташкен шаарын коргоодо көрсөткөн каармандыгы үчүн [[Кудаяр хан]] аны [[Түркстан]] шаарынын беги кылып дайындаган. Бирок анда иштебей, атасынын таасири менен орустарга өтүп, өмүрүнүн аягына чейин ак падышага кызмат өтегөн. Ал [[Токмок|Токмоктогу]] уезддин начальниги жана [[Жети-Су]] аскер губернатору менен тыгыз байланышта болгон.
1868-ж. орус букаралыгына өтүүгө каршы чыккан саяк уруусунун манабы Осмондун котөрүлүшүн басууга катышкан.
1876-77-ж. генерал [[Скобелев|Скобелевдин]] алайлык кыргыздарды [[Орусия|Орусиянын]] карамагына өткөрүү ишине көмөк көрсөткөн.
1878-ж. жигитттери менен [[Ат-Башы|Ат-Башынын]] түштүгүндө орустардын чалгындоо отрядын коштоп жүргөн.
1883-ж. ал падыша [[Александр ІІІ]]нүн тактыга отуруу аземине катышып, аскер старшинасы наамын алган, алтын саат менен сыйланган.
1884-ж. ага жылына берилүүчү 300 сом пенсия чектелген. 1909-ж. Чоң-Кеминде жаңы усулда сабак өткөрүүчү медресе салдырган. 65 жашында ажыга - [[Мекке|Меккеге]] барган. Шабдандын өмүр баяны, ишмердиги Осмонаалы Сыдык уулунун «Тарых-и кыргыз шадманийа» аттуу 1914-ж. [[Уфа|Уфадан]] басылып чыккан эмгегинде жазылган. Эстелиги Бишкек шаарында жана Кемин шаарчасына орнотулган.
[[Category:Инсандар]]
Line 24 ⟶ 41:
[[Category:Кыргызстан]]
[[Category:Орус империясы]]
[[Категория:Туулгандар 1839-жылы]]
[[Категория:Өлгөндөр 1912-жылы]]
| |||