Атом: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
+ {{Элементтердин мезгилдик системасы}} |
+ link |
||
1-сап:
[[Файл:Schematicky atom.png|thumb]]
'''Атом''' (химияда) - [[Химиялык элемент|химиялык элементтин]] касиеттерин сактоочу эң майда бөлүкчө. Ар бир химиялык элементке өзүнө гана тиешелүү атом туура келет, ошондой эле өзүн түзгөн бөлүкчөлөрдүн ([[протон]], [[нейтрон]], [[электрон]]) саны жана [[Атомдук масса|атомдук массасы]] менен айырмаланат. Атом эркин (газда) жана байланышкан абалда болот. Атомдор өз ара түздөн-түз же [[Молекула|молекуланын]] курамындагы атом менен байланышып, суюк же катуу заттарды пайда кылат. [[Атом физикасы|Атомдун физикалык]] жана химиялык касиеттери анын түзүлүшүнүн өзгөчөлүктөрү менен аныкталат. Атом оң электр заряддуу оор ядродон жана анын айланасындагы жеңил бөлүкчөлөр терс электр заряддуу кабыкчаны түзүүчү электрондордон турат. Атомдун өлчөмү анын электрон кабыкчасынын өлчөмү менен аныкталат жана ядрого караганда атом кыйла чоңдук кылат (Атомдун сызыктуу өлчөмү 10<sup>-8</sup> см, ядронуку 10<sup>12</sup> - 10<sup>13 </sup>см). Электрон катмарынын так белгиленген чеги болбойт жана атомдун өлчөмү аздыр-көптүр аны аныктоо ыкмасына жараша болот. Ядронун заряды атомдун негизги мүнөздөмөсү - ал белгилүү элементке тиешелүү болот жана абсолюттук мааниси боюнча электрондун зарядына барабар. Атом электр заряды нейтралдуу система: +eZ заряддуу (+е заряддуу Z протону бар) ядро жалпы заряды eZ болгон Z электронду кармап турат, башкача айтканда атомдогу жалпы заряддардын суммасы нөлгө барабар. Бир же бир нече электронун жоготкон атом оң ион, электронду өзүнө кошуп алган атом терс ионго айланып, нейтралдуу жана анын иону химиялык элементтин символу менен белгиленет. Бирдей сандагы электрону бар атомдор же башка элементтердин иондору изоэлектрондуу катарды түзөт (мисалы, суутек сымал катар
==Колдонулган адабияттар==
7-сап:
{{Элементтердин мезгилдик системасы}}
[[Категория:Химия]]
[[Категория:Физика]]
|