Кыргыз Республикасынын Жогорку Кеңеши: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
м Bot: Migrating 10 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q578193 (translate me) |
No edit summary |
||
1-сап:
[[File:Logo of the Supreme Council of Kyrgyzstan.gif|right|220px]]
'''Кыргыз Республикасынын Жогорку
Жогорку Кеңеш партиялык тизме боюнча беш жылдык мөөнөткө шайлануучу 120 депутаттан турат.
Line 11 ⟶ 10:
Жогорку Кеңештин депутаттарын шайлоонун тартиби мыйзам менен аныкталат.
== Тарыхы ==
Эгемен Кыргызстандын туңгуч Жогорку Кеңеши болуп «легендарлуу парламент» атына конгон [[Кыргыз Советтик Социалисттик Республикасы|Кыргыз ССРинин]] Жогорку Кеңешинин 12-чи чакырылышы расмий түрдө эсептелет.
4-июнь парламентаризм күнү болуп бекитилген.
[[1995]]-жылдан [[2000]]-жылга чейин депутаттар Жогорку Кеңешке [[Мажоритардык шайлоо тутуму|мажоритардык система]] аркылуу шайланган. Ал парламент эки палатадан турган — Мыйзам чыгаруу жыйыны жана Эл өкүлдөр жыйыны.
[[2000]] —[[2005]]-жылдар аралыгында Кыргызстанда экинчи чакырылыштагы Жогорку Кеңеш өз ишин жүзөгө ашырган. Ал 105 депутаттан турган. [[1998]]-жылдагы үчүнчү конституциялык реформанын жүрүшүндө шайлоосистемасына өзгөртүүлөр киргизилген жана кыргыз парламентинин палаталарынын сандык курамы кайрадан каралган. Эми Мыйзам чыгаруу жыйыны 60 депутаттан туруп, алардын 15и партиялык тизме боюнча шайланган. Эл өкүлдөр жыйыны 45 депутаттан турган.
[[2010]]-жылдын [[27-июль|27-июлунда]] кабыл алынган Кыргыз Республикасынын Конституциясына ылайык Жогорку Кеңештин ыйгарым укуктарынын кеңейтилиши менен бирге анын жоопкерчилиги да күчөтүлгөн.
== Чакырылыштар ==
Жогорку Кеңеш өз тарыхын [[1939]]-жылдан тарта улап келет. Азыркы учурда иштеп жаткан чакырылыш [[2015]]-жылы шайланган.
Жогорку Кеңештин чакырылыштары:
* [[1995]] — «биринчи чакырылыш»
* [[2000]] — «экинчи чакырылыш»
* [[2005]] — «үчүнчү чакырылыш»
* [[2007]] — «төртүнчү чакырылыш» — шайлоодо [[Курманбек Бакиев|Бакиевдин]] «[[«Ак-Жол» саясий партиясы|Ак-Жол]]» партиясы 71 мандатка ээ болгон. 2010-жылы жазында болгон мамлекеттик төңкөрүштөн улам Убактылуу өкмөт аркылуу таркатылган. Ошондон улам 2010-жылы 6-июлда БШК Жогорку Кеңештин төртүнчү чакырылышынын ишин токтотуу жөнүндө токтом кабыл алган.
* [[2010]] — «бешинчи чакырылыш» — шайлоо 2010-жылы 10-октябрьда өтүп, парламентке 5 партия келген.
* [[2015]] — «алтынчы чакырылыш» — шайлоо 2015-жылы 4-октябрьда өткөн. Шайлоого 14 саясий партия катышып, 6 саясий партия Жогорку Кеңешке келген.
=== Парламенттин алтынчы чакырылышынын курамы: ===
{| class="wikitable"
|-
! Фракция !! Жетекчиси !! Депутаттардын саны
|-
|
|-
|[[«Ар-Намыс» (партия)|«Республика-Ата Журт»]]|| Жыргалбек Турускулов || 28
|-
| «Кыргызстан» || Алмазбек Баатырбеков || 18
▲| [[File:КСДП партиясы.jpg|border|25px]] [[Кыргызстан социал-демократиялык партиясы|КСДП депутаттык фракциясы]] || [[Турсунбеков, Чыныбай Акунович|Турсунбеков Чыныбай]] || 26 || 7,8 %
|-
|«[[«Өнүгүү-прогресс» саясий партиясы|Өнүгүү-прогресс]]»
|[[Бакыт Төрөбаев]]
|13
|-
|«Бир Бол»
|Алтынбек Сулайманов
|12
|-
|
|}
| |||