Түрк тилдери: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
→‎Сөздөрдү салыштыруу: Каталарды оңдоо жана транслитерациясы
No edit summary
1-сап:
[[File:Bilge_Tonyukuk_Monument.jpg|thumb|Bilge [[Tonyukuk]]Yazması.|link=Special:FilePath/Bilge_Tonyukuk_Monument.jpg]]
 
'''Түркий тилдери''' — генетикалык жана типологиялык жалпы белгилер менен мүнөздөлгөн жакын тектеш тилдердин тобу. Түркий тилдеринде сүйлөгөн элдер мурдагы [[СССР|ССРС]], [[Румыния]], [[Түркия]], [[Иран]], [[Ооганстан]], [[Моңголстан]], [[Кытай]], [[Болгария]], мурдагы [[Югославия]] жана [[Албания|Албанияда]] жашайт. Туркияда көбүнэсе түрк тилдери ордуна түрк диялектикалары термини кабылданат. Туркия, Азербайжан, Өзбек жана баардыгы түрк тилинин диялектикалары болуп эсептелет. Түрк тили деп айтканда Туркия түркчөсү эмес баардык түрк диялектикасын камтыган тил иретинде түшүнүлөт. Университеттерде Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları «Замана Түрк Диялектикалары жана Адабияттары» кафедраларында түрк тилдери жана алардын адабияттары окутулат.
 
Түркий тилиндеги негизги бөтөнчөлүктөр: үндүү тыбыштар таңдай жана эрин күүсү боюнча ээрчишет; ассимиляцияланат, сөз жасоо жана сөз өзгөртүү агглютинация жолу менен ишке ашат; род категориясы жок, предлог ордуна жандоочтор қолдонулат; сүйлөмдө же сөз айкашында аныктооч аныкталгычтан мурда келет. Түркий тилдеринин алтай тилдерине мүнөздүү жалпылыкты сактаса да, өзүнө жакын тектеш тилдердин (Моңгол, тунгус, манчжур) алда канча бөлүнүп чыккан. Өнүгүү процессинде өз алдынча диалектилер жана тилдер пайда болгон. Түркий тилдери төмөнкүдөй классификацияланат: