Ханты-Манси автономия округу: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
+ map
No edit summary
Белгилер: мобилдик түзмөктөн түзөтүү мобилдик колдонмодон түзөтүү iOS app edit
1-сап:
'''Ханты-Манси Өзэркин Ооданчасы''' немесе '''ЮГРА''' - [[Орусия|Орусия федерациясынын]] курамындагы субъект. 1930-жылдын 10-декабрында уюшулган. Тюмень облусунун курамына кирет. Батыш Сибирде, [[Обь]] жана [[Иртыш]] д-н бойлой деңиз деңгээлинен 301 м бийиктикте жайгашып, Батыш-[[Сибирь]] түздүгүнүн борбордук бөлүгүн ээлейт.
[[Файл:Khanty-Mansi in Russia.svg|thumb|Ханты-Манси автономия округу.]]
{|class="infobox"
[[Файл:Flag of Yugra.svg|thumb]]
|-
'''Ханты-Манси автономия округу''' - югра - [[РФ|РФтеги]] субъект.
!<font size=+2>Ханты-Манси Өзэркин Ооданчасы (ХМӨО)</font>
|-
1930-жылдын 10-декабрында уюшулган. Тюмень облусунун курамына кирет. Батыш Сибирде, Обь жана Иртыш д-н бойлой деңиз деңгээлинен 301 м бийиктикте жайгашып, Батыш-Сибирь түздүгүнүн борбордук бөлүгүн ээлейт. Аянты 523,1 миң кмг. Калкы 1,6 млн (2015); негизинен орустар менен украиндер. Ошондой эле татар, башкырт, беларус жана жергиликтүү калктар (ханты, манси, токойдо жашаган ненецтер) да бар. Орточо жыштыгы 1 км2ге 3,02 киши туура келет. Динге ишенгендеринин көбү православныйлар (52 диний уюму бар). Протестанттар (40), мусулмандар (24) да бар. Борбору - Ханты-Мансийск ш. Шаар калкы 90,9%.
|align=center| [[File:Flag of Yugra.svg | thumb | 220x124px | right]]
<br />
|align=center| [[File:Coat of arms of Yugra (Khanty-Mansia).png | thumb | 220x124px | right]]
|}
 
== Негизги маалымат ==
1930-жылдын 10-декабрында уюшулган. Тюмень облусунун курамына кирет. Батыш Сибирде, Обь жана Иртыш д-н бойлой деңиз деңгээлинен 301 м бийиктикте жайгашып, Батыш-Сибирь түздүгүнүн борбордук бөлүгүн ээлейт. Аянты 523,1 миң кмг. Калкы 1,6 млн (2015); негизинен орустар менен украиндер. Ошондой эле татар, башкырт, беларус жана жергиликтүү калктар (ханты, манси, токойдо жашаган ненецтер) да бар. Орточо жыштыгы 1 км2ге 3,02 киши туура келет. Динге ишенгендеринин көбү православныйлар (52 диний уюму бар). Протестанттар (40), мусулмандар (24) да бар. Борбору - Ханты-Мансийск ш. Шаар калкы 90,9%.
[[File:Map of Russia - Khanty-Mansi Autonomous Okrug.svg | thumb | 220x124px | right | ХМӨО, Тюмень облусу, [[Орусия|Орусия федерациясы]].]]
Ири шаарлары: Сургут, Нижневартовек, Нефтеюганск, Нягань, Когалым, Мегион, Радужный, Лангепас, Урай жана Пыть-Ях. Урал федерация округунун курамына кирет. Аткаруу бийлигинин органдар системасы 1995-ж. кабыл алынган Х.-М. а. о-нун уставы аркылуу аныкталат. Табияты адамдардын жашоо шартына орточо жагымдуу. Экол. абалы нефть казылып алынган аймактарда курч. Атм., суу жана топурагы химиялык заттар жана нефть менен булганууда. Токойлору деградацияга учурап, өрттүн жана токойдун кыйылышынан такырланууда. Табигый ландшафтын калыбына келтирүүгө мүмкүн эмес. Климаты мелүүн континенттик. Кышы катаал, узакка созулат. Январдын орточо температурасы - 18°Сден -23°Ска чейин, июлдуку 16-19°С. Жылдык жаан-чачыны 500 мм.