|
==Калкы==
Индия — көп улуттуу өлкө. Мында 1652 тилде жана диалекте сүйлөгөн 500дөй улут жана уруу бар. Алардын <sup>9</sup>/<sub>10</sub>унан ашыгы ири улуттар: хинди, бенгалдыктар
Индия — көп улуттуу өлкө. Мында 1652 тилде жана диалекте сүйлөгөн 500дөй улут жана уруу бар. Алардын <sup>9</sup>/<sub>10</sub>унан ашыгы ири улуттар: хинди, бихар, панжаб, ражастхандыктар, маратха, гужарат, бенгалдыктарсиндх, ассам, тамил, телугу (андхра), каннар, малаяли, кашмирликтер жана башкалар 1901—2001-ж. Индиянын калкы 4,3төн ашык эсе (238,4 млндон 1027,02 млнго чейин) өскөн. 21-кылымдын 1-жарымында калктын санынын өсүүсүнүн негизги себеби төрөлүүнүн өтө жогору болушу (1901-ж. 1000 адамга 45,8 бала, 1951-ж. 40,8 бала төрөлгөн). 1951-жылдан төрөлүү көзөмөлгө алынган (ар бир үй-бүлөгө 2 бала). Бирок, Индиянын калкы дагы эле тез темп менен өсүүдө. 2007-ж. төрөлүү 1000 адамга 22,7 бала, өлүмжитим 6,6 адам болгон. Индиянын калкынын 48%тен ашыгы аял (орто эсеп менен 100 аялга 106дан ашык эркек туура келет). Калктын орточо жашы 24,8 жыл. Курактык структурасында 15 жашка чейинки балдар 31,8%, эмгек курагындагылар (15-64 жаштагылар) 63,1%, 65 жаш жана андан ашкандар 5,1%. Динге ишенгендердин 80,5%и индуизм, 13,4%и ислам, калгандары христиан, сикхизм, буддизм, жайнизм, иудаизм диндерин тутат. орточо жыштыгы: 1 км<sup>2 </sup>жерге 353 адам; Инд-Ганг түздүгүндө жана деңиз жээктеринде калк жыш, тоолуу (түндүк) жана чөлдүү аймактарга сейрек отурукташкан. Калктын 70% и айылда жашайт (өлкөдө 600 миңден ашык айыл-кыштак бар). Шаар калкы 30%ти түзөт. Индияда калкы миллиондон ашкан 32 шаар бар. Ири шаарлары (2007): Мумбаи, калкы 13,1 млн (агломерациясы менен 20,4 млн); Дели, 11,5 млн (18,0 млн); Бангалор, 5,3 млн (6,3 млн); Калькутта, 4,6 млн (14,9 млн); Ченнаи, 4,4 млн (7,1 млн); Ахмадабад 3,8 млн (5,2 млн); Хайдарабад 3,7 млн (6,1 млн); Пуна 3,2 млн (4,9). Экономикалык активдүү калкы 500 млндон ашык (2006), анын 60%и айыл чарбанда, 17%и өнөр жайында, 23%и тейлөө чөйрөсүндө иштейт.
==Тарыхы==
|
