Жаматтык коопсуздук жөнүндө келишим уюму: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary Белгилер: мобилдик түзмөктөн түзөтүү мобилдик көрүнүш режиминде түзөтүү |
мNo edit summary |
||
1-сап:
'''Жаматтык коопсуздук жөнүндө келишим уюму (ЖККУ)''', ({{lang-ru|Организация Договора о коллективной безопасности (ОДКБ)}}) - келишимдин негизинде бир нече Евразия мамлекеттери тарабынан түзүлгөн согуштук-саясий союз.
[[Файл:Supranational PostSoviet Bodies-ky.svg|thumb]]
[[КМШ|КМШнын]] жамааттык коопсуздук системасын түзүү зарылдыгы келип чыккан. Бул эң маанилүү маселе КМШнын алты мамлекетинин - [[Армения|Армениянын]], [[Казакстан|Казакстандын]], [[Кыргызстан|Кыргызстандын]], [[Орусия|Орусиянын]], [[Тажикстан|Тажикстандын]] жана [[Өзбекстан|Өзбекстандын]] башчылары 1992-ж. 15-мартта ЖККУ кол коюшкандыгынын аркасында чечилген. Ага ылайык кол койгон тараптар өздөрүнүн ортосундагы жана башка мамлекеттер менен пикир келишпестиктерин жалаң тынчтык каражаттары менен чечүүгө милдеттенишкен.
жардамчы бөлүктөрдүн биргеликтеги күчү менен тышкы согуштук-саясий агрессорлордон,эл аралык террористтерден, ошондой эле чоң масштабдагы жаратылыш кырсыктарынан коргоо. ▼
1993-ж. Келишимге [[Азербайжан]], [[Грузия]] жана [[Беларусь]] кошулган. ЖККУ [[Бириккен Улуттар Уюму|Бириккен Улуттар Уюмунун]] катчылыгында 1995-ж. 1-ноябрда катталган.
Келишимге ылайык катышкан мамлекеттердин башчыларынан, тышкы иштер жана коргонуу министрлеринен жана жамааттык коопсуздук кеңешинин Башкы катчысынан турган курамдагы - Жамааттык коопсуздук кеңеши түзүлгөн. Кеңеш келишимге катышуучулардын кызматгаштык ишин координациялайт жана камсыз кылат деп айтылган.
Мүчөлүгүн токтоткон мамлекеттер:▼
* Азербайжан (24-сентябрь 1993-ж.-2-апрель▼
Бирок, 1999-ж. апрелде үч мамлекет - Азербайжан, Грузия жана Өзбекстан Жамааттык коопсуздук жөнүндө келишимди Узартуу жөнүндөгү протоколго кол коюшкан эмес, алар де-факто анын курамынан чыгып кетишкен.
* [[1999]]-ж.), Грузия (9-сентябрь 1993-ж.-2-апрель▼
* [[1999]]-ж.), Өзбекстан (15-май 1992-ж.-2-апрель▼
▲ЖККУнун максаты: келишимдин катышуучу өлкөлөрүнүн территориалдык-экономикалык мейкиндигин армиялардын жана жардамчы бөлүктөрдүн биргеликтеги күчү менен тышкы согуштук-саясий агрессорлордон, эл аралык террористтерден, ошондой эле чоң масштабдагы жаратылыш кырсыктарынан коргоо.
== Курамы ==
* Армения (15-май, [[1992]]-ж.)
* Казакстан (15-май, 1992-ж.)
* Кыргызстан (15-май, 1992-ж.)
* Орусия Федерациясы (15-май, 1992-ж.)
* Тажикистан (15-май, 1992-ж.)
* Беларусь (31-декабрь, [[1993]]-ж.)
== Парламенттик ассамблея алдында байкоочу-мамлекеттер ==
* [[Сербия]] (11-апрель, [[2013]]-ж.)
* [[Ооганстан]] (11-апрель, 2013-ж.)
▲* Азербайжан (24-сентябрь 1993-ж. - 2-апрель [[1999]]-ж.)
▲*
==Колдонулган адабияттар==
* Адам укуктары, демократия, бийлик. Энциклопедиялык сөздүк. – Б.: 2015. -496 б. ISBN 978-9967-27-790-8
[[Категория:
[[Категория:Саясат]]
[[Категория:Экономика]]
| |||