Философия: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
No edit summary
9-сап:
'''Философ''' – бул өз билим деңгээлине канааттанбаган адам. <br />
Философия көнүмүш болуп, кылымдар бою калыптанып калган түшүнүктөргө макул болбой, алардын шексиздигинен күмөн санап, жаңы түшүндүрүү, жаңы билим, издөө керек деген ой жаралгандан башталат. [[Сократ]]: “Мен эч нерсе билбестигимди билем, бирок, калгандар аны дагы билишпейт”- деп айткан.<br />
Философия өзүнүн болмушундагы эң негизги суроолорго жооп издөө жана табуу катары каралат. Философия даанышмандыкка болгон сүйүү, туура жана акылдуу жашоо катары.
 
И.[[Кант КантынИмануил|Кант]]ын айтканына ылайык, философия “адам деген эмне” суроосуна жооп бериш үчүн:
- Мен эмнени биле алам?
- Мен эмнени билишим керек?
22-сап:
'''Философиянын жыйынтыктоочу аныктамасы:''' Философия – дүйнөнү түшүнүү мамилесинин бүтүн системасы.
 
Философиялык билимдин кеңири системасы буларды камтыйт:<br />
 
• Жалпысынан дүйнө, аны кыймылдаткан глобалдуу күчтөр, анын негизги уюшуу мыйзамдары жөнүндө – бул '''онтология''' (ontos - болмуш).
АдамЖалпысынан дүйнө, анынаны жаратылышыкыймылдаткан жанаглобалдуу жашоодогукүчтөр, иш-аракеттерининанын негизги уюшуу уюшулушумыйзамдары жөнүндө – бул '''антропологияонтология''' (antroposontos - адамболмуш).<br />
 
• Тааным, анын негиздери, мүмкүнчүлүктөрү жана чектери жөнүндө окуу/илим – бул '''гносеология'''.
• Адам, анын жаратылышы жана жашоодогу иш-аракеттеринин уюшулушу жөнүндө – бул '''антропология''' (antropos - адам). <br />
 
• Тааным, анын негиздери, мүмкүнчүлүктөрү жана чектери жөнүндө окуу/илим – бул '''гносеология'''.<br />
 
• Коом жана адамзаттын тарыхы жөнүндө, адамзатын жалпысынан караган окуу/илим – '''социалдык философия'''.
<br />
• Баалуулуктардын жаратылыш жөнүндө окуу – бул '''аксиология'''.<br />
Өзгөчө тармак – бул философиянын тарыхы. Анткени көбүнчө философиялык маселелер аларды чечүүгө болгон мурунку аракеттердин тажрыйбасынын контекстинде каралат.
Эреже катары, философтордун эмгектеринде баардык эле бөлүмдөр бирдей тегиз берилген эмес. Андан сырткары, маданияттын тарыхый учурларына байланыштуу тигил же бул бөлүм алдыңкы оорунга чыгып турат.
Өзгөчө тармак – бул философиянын тарыхы. Анткени көбүнчө философиялык маселелер аларды чечүүгө болгон мурунку аракеттердин тажрыйбасынын контекстинде каралат. Эреже катары, философтордун эмгектеринде баардык эле бөлүмдөр бирдей тегиз берилген эмес. Андан сырткары, маданияттын тарыхый учурларына байланыштуу тигил же бул бөлүм алдыңкы оорунга чыгып турат.
Философия түшүнүгү дүйнө таанымдын түркүмү катары. Уламыш, дин, философия – дүйнө таанымдын тарыхый түркүмдөрү: алардын жалпылыктары жана өзгөчөлүктөрү.
<br />
'''Философия түшүнүгү дүйнө таанымдын түркүмү катары'''. <br />
Философия түшүнүгү дүйнө таанымдын түркүмү катары. Уламыш, дин, философия – дүйнө таанымдын тарыхый түркүмдөрү: алардын жалпылыктары жана өзгөчөлүктөрү.
<br />
Уламыш – адамзатынын өзүн таануусунун алгачкы жолу. Уламыш байыркы калктардын аң-сезиминин жалпылуу калыбы. Уламыштарда адамдарга жана жаратылышка өзгөчө касиеттерди энчилөө. Уламыш - адам баласынын жашоо маани-маңызын издөөгө болгон алгачкы кадамы.
Дин орто кылымдардан тартып бүгүнкү күнгө чейин, философиялык дүйнөтаанымдын негизи катары. Философия – дүйнөнү рационалдык түшүнүү.
<br />
Ушуларды жыйынтыктаганда: дүйнөтааным – бул адам баласына аны курчаган дүйнөдө багыт табууга мүмкүнчүлүк түзгөн татаал, карама-каршылыктарынын биримдиги болгон окуулардын, баалуулуктардын, эмоциялардын, эрктин, түшүнүктөрдүн, ишенимдердин жана күмөнчүлүктөрдүн биримдиги. <br />
 
Дүйнөтаанымдын өзөгү болуп билим таанылат. Ушул көз караштан алганда, дүйнөтааным кадимки, адистик жана илимий болуп бөлүнөт.
 
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Философия" булагынан алынды