Федченко Алексей Павлович: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
Created page with "ФЕДЧЕНКО Алексей Павлович (1844, Иркутск – 1873, Альп тоолору Монблан мөңгүсү) – орус табият таануу..."
 
No edit summary
1-сап:
ФЕДЧЕНКО Алексей Павлович (1844, Иркутск – 1873, Альп тоолору Монблан мөңгүсү) – орус табият таануучусу, Орто Азияны изилдөөчү. <br>
==Билими==
1864-ж. [[Москва]] мамлекеттик университетин бүтүргөн.<br> 1868–71-ж.
==Ишмердүүлүгу==
[[Заравшан]], [[Фергана,]]
[[Алай]] өрөөндөрүн, Кызылкум чөлүн, [[Түштүк Теңиртоону]] изилдеген. Биринчилерден болуп [[Гисар-Алай]] тоо
системасынын картасын түзгөн.<br> Ф-нун Түштүк Кыргызстанга жасаган саякаты боюнча жазган каттары м-н
макалаларынан (1869–71) ордодогу бийлик үчүн күрөш, ферганалык (сохтук) кыргыздардын оор абалы жөнүндөгү
маалыматтарды табууга болот.<br> 1871-ж. Ф. Ворухтан кайтып келатып, Алай тоо кыркаларынын түндүк-батышы
м-н, [[Сох]] дарыясынан өтүп, [[Исфайрамга]], андан ары Теңизбай ашуусу аркылуу Ф. ушуга чейин европалык
окумуштуулардан эч ким көрө элек Алай тоо кыркаларына көтөрүлгөн. Алай кырка тоосу деп Ф. атаган.<br> Бул
аталыш азыркы күнгө чейин сакталып келе жатат.<br> Окумуштуу Теңизбай ашуусунан түштүк-чыгыш тарапта
абдан чоң чоку (Ленин чокусу) бар экенин көргөн.<br> Теңизбай ашуусунан ашып түшүп, Ф-нун отряды Алай
өрөөнүнүн флорасын ж-а фаунасын изилдеген.<br> Алай өрөөнүнөн Кичиалай өрөөнүнө өтүп, Акбууранын
жогорку агымы м-н Ош, Өзгөн, [[Анжиян]], [[Наманган]] аркылуу [[Ташкенге]] келген. Ф. түзгөн Теңиртоо-нун жана
Памирдин орографиялык схемалары белгилүү немис географы [[А.Гумбольддун]] түзгөн схемасынан
19-сап:
==Эмгектери==
Ф-нун негизги эмгектери ал өлгөндөн кийин «Түркстанга саякат»(«Путешествия в Туркестан»)
деген ат м-н басылып чыккан.<br> Памирдеги эң чоң тоо мөңгүсүнө Ф-нун ысмы берилген.<br>
==Колдонулган адабияттар==
Кыргыз тарыхынын энциклопедисы Б,2003