Болонья процесси: нускалардын айырмасы

Бул макалада азыркы учурда актуалдуу тема болуп, [[билим берүүгөберүү]]гө тиешеси болгон ар бир кишинин көңүлүн буруп келе жаткан Болонья процесси тууралуу сөз болмокчу. Болонья процесси деген эмне? Ага өтүүнү шарттаган эмне эле? Эмнеге европалыктар бирдиктүү билим стандарттарына көңүл буруп жатат? Бирдиктүү билим берүү системасында колдонулган критерийлер, баалоо системасы кандай болот? Европа Кредит ташуу системасы деген эмне? Эмне үчүн Болонья процесси бизди кызыктырат? Сократес жана Ерасмус программалары, ЕКТС эмнени түшүндүрөт? Мына ушул сыяктуу суроолорго жооп изделет жана билим берүүдөгү реформалардын маани маңызын кыскача түшүндүрүү көздөлөт. Изилдөөдө Европа Биримдигине мүчө болгон өлкөлөрдүн билим берүү тармагында бирдиктүү система алдында баш кошушу, анын мааниси тууралуу кыскача сөз болот. Биздин өлкөбүздөгү билим берүү системасынын жаңылануу жана билим берүүдө мектептерде, жогорку окуу жайларында билимдин мазмунун өзгөртүү талабы, окуу жайларында окутулуп үйрөтүлүп жаткан билимдин сапаты күнүбүздүн талаптарына ылайык болбой жаткандыгы тууралуу ар бир атуулдун кайгысынан улам ортого чыгып жатат. Өнүгүп келе жаткан өлкөбүздүн атуулдарын келечекте өнүккөн өлкөлөрдүн атуулдары менен билим, технология, жашоо стандарттарын жакшыртуу, өндүрүштү чоңойтуу ж.б. маселелерде жарыша алуусу сыяктуу билимге, билгичтик жана көндүмдөргө ээ кылуу баарыбыздын милдетибиз. Бул маселелердин чечилүүсү үчүн эмнелерге көңүл буруу керек, Европа моделин алсак болобу? Болонья процессине кирүү үчүн эмнелер керек? Бирок биз материалдык- техникалык жактан буга даярбызбы? Мугалимдерибиз, окутуучу кадрларыбыз буга даярбы? Студентттерибиз буга даярбы? Сабактар кандай типте окутулушу керек? д.у.с. деген сыяктуу суроолор туулат. Бул суроолорго жооп издөө үчүн Болонья процессинин кандай түрдө иштей турганын жана биз үчүн ыңгайлуу болгон тараптары тууралуу азын оолак сөз кылдык.

'''ЕВРОПА БИРИМДИГИНИН БИЛИМ БЕРҮҮ ПРОГРАММАЛАРЫ СОКРАТЕС'''<br><br> СОКРАТЕС

[[Европа Биримдиги]] бул эң маанилүү актуалдуу теманы турмушка ашыруу үчүн көптөгөн программаларды иштеп чыккан. Алардын бири СОКРАТЕС программасы болуп эсептелет. Европанын билим берүү программасы катары практикаланып баштаган бул программанын негизги максаты: окуучуда жана атуулда бирдиктүү Европа түшүнүгүн өнүктүрүү. Атуулдарды жаңы кылымдын көп түрдүү кыйынчылыктарын туура кабыл алган, окуяны дагы жакшыраак анализдеп, өз мамилесин билдире ала тургандай, түрдүү маселелерге жооп берүүгө даярдоо жана алардын өмүр бою үйрөнүүсүнө мүмкүнчүлүк түзүү. Билим алууга бардыгын тартуу жана бардык атуулдарда болушу керек болгон көндүм жана сапаттардын үйрөнүлүшүнө жардам берүү сыяктуу максаттар белгиленген. Билим берүүнүн бардык тармагында Европада биргелешип иштөөнү негиз кылып алган СОКРАТЕС программасында бул чогуу иштөө студенттерди жана мугалимдерди, курсанттарды алмашуу, биргелешип проектерди түзүү, пикирлерди бөлүшүү, ийгиликтүү жана жаңы практикаларды пайдалануу үчүн Европа билим торчосун/ интернет сайт куруп, чогуу иштөө жана салыштырып анализдөө сыяктуу формада турмушка ашыруу пландалган. СОКРАТЕС программасынын 1- баскычында (Сократес 1) (1995-2000) турмушка ашкандар төмөндөгүлөр:<br>