Бакчиев, Талантаалы: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary |
No edit summary |
||
1-сап:
{| class="toccolours" style="float:right; margin:0 0 0.5em 1em; width:20em; clear:right;"
|-
|colspan=2 style="text-align:center; color:blak" | '''Талантаалы Алымбекович Бакчиев''' <br />[[File:
|-
|align="center" bgcolor="sky blue" colspan=2 style="font-size: small" |'''Жалпы маалымат'''
21-сап:
==Кыскача өмүр жолу==
Бакчиев, Талантаалы (1971)
Кыргыз Улуттук жазуучулар Союзунун мүчөсү (2006), «Манас-мурас» коомдук фондунун мүчөсү, «Маданияттын мыкты кызматкери» төш белгисинин ээси (2010), «[[Манас эли]]» Коомдук бирикмесинин «Манас» төш белгисинин ээси(2010),«[[Манас]]» банкынын стипендианты, манасчы Бакчиев Талантаалы Алымбек-уулу [[Ысык-
==Манасчылык аяндын пайда болуусу==
Талантаалы манасчылыкка 12-13 жаш курагында келет. Бардык жаратман манасчыларга таандык болгондой эле ал кереметтүү түш аркылуу «[[Манас]]» айтып калат. Түшүндө: Чыйырды, Манас, Каныкей, Коңурбай, Алмамбет, Чубак, Ырамандын Ырчы уулу, Сыргак, Семетейлерге кабылган. Мына ошол алгачкы түштөрүнүн бирин, ал өзү төмөнкүчө баяндайт: «Адатгагыдай эле мен коюмду айдап, [[Жыргалаң
Кийинчерээк, чоң атасы Саякбай (аталаш) манасчы утур-утур түшүнө кирип, «[[Манас]]» айтууну үйрөүп турат. Анан өз колу менен бышкан койдун башын сунуп: «Ме айланайын, алагой, тилегиңе жетегой, аттуу-баштуу жомокчулардан бол!» - деп, батасын берет. Дагы бир түшүндө устаты Шаабай манасчы Талантаалыга үч кап таруу берет. <br>
Т.Бакчиев классикалык түрдөгү манасчылардын улантуучусу, азыркы салттуу жаратман манасчылардын бири. Талантаалынын манасчылыкты аркалап калышына, залкар манасчы Саякбай Карала уулу менен жакын тууган болуп калгандыгы да себеп болушу мүмкүн. Ал устаты Ш.Азизовдун жанында 15 жылга жакын жүрүп, андан айтуучулуктун сырларын, «[[Манас]]» эпосунун классикалык мазмунун өздөштүрдү. Анын устаты Шаабай болсо, Шаабайдын устаты Саякбай. Ал эми Саякбайдын устаты Шаабайдын чоң атасы Чоюке болгон. Ошентип, Талантаалы тээ ата-бабадан бери келе жаткан жиптин азыркы учугу. Мындан сырткары, ал белгилуу манасчылар Кааба Атабеков менен Кубанычбек Алмабековдун өнөрканаларына күбөө болуп, бата алган. <br>
Т.Бакчиев Республикалык,
1995-жылы Т.Бакчиевдин өзүнүн айтуусунда 6,5 басма табактан, 4617 сап ырдан турган «Манас» эпосунун ири окуяларынын бири болуп саналган «Алмамбеттин жомогу» аттуу окуясы, китеп болуп жарыкка чыккан. 2000-жылы Ж.Орозобекованын киносценарийи боюнча Швейцария менен Франциянын биргелешкен кинокомпаниялары тарабынан тартылган «Манасчы» деген даректүү кинотасмага «Гүлчоронун Үргөнч суусун кечиши» аттуу окуясы Т.Бакчиевдин айтуусунда тартылган. 2005-2006-жылдары Т.Бакчиевдин айтуусунда Кыргыз Улуттук телерадио компаниясынын «Алтын казынасына» «Манас» училтигинин «Манас» бөлүгүнөн «Чубак менен Алмамбеттин чатагы», «Семетей» бөлүгүнөн «Семетейдин Букардан Таласка келиши» аттуу окуясынан тартып, «Семетейдин төрт беренге аш бергени» деген окуяга чейин жаздырылып алынган. 2000-жылы «Кыргызпатент» тарабынан чыккан «Саамалык» ырлар жыйнагынын 1-китебине Т.Бакчиевдин айтуусундагы «Манас» эпосунун «Манастын ашы» аттуу окуясынан узунду, 2004-жылы Борбордун Азиядагы Америка университети тарабынан чыккан «КАФ, АУК, АУЦА - биздин үйүбүз» аттуу көркөм чыгармалар жыйнагында «Каныкейдин кошогу» аттуу окуясынан үзүндү жарык көргөн. <br>
Т.Бакчиевдин манасчылык өнөрү тууралуу:' Г.Айтпаеванын Г.Байсабаеванын, С.Бегалиевдин, К.Дуйшалиевдин, голландиялык окумуштуу Ниенке ван дер Хейденин, Ш.Шакитовдун, А.Эгембердиеванын илимий эмгектери кыргыз, орус, англис тилдеринде жарык керген. <br>
Ал 1991-1992-жылдары Токтогул Сатылганов атындагы Кыргыз Мамлекеттик филармониянын алдындагы фольклордук студиядан окуп, 1992-1995-жылдары К.Тыныстанов атындагы [[Ысык-Көл]] Мамлекеттик университетинин «[[Кыргыз филология]]» факультетинен экстерн түрүнө окуп, артыкчылык диплому менен аяктайт. <br>
1998-жылы [[Кыргыз
Т.Бакчиев манасчылык өнөрү менен эле бирге, илимий изилдөө иштерин жүргүзүп, «А.Жакыпбектин адабият менен фольклордун кесилишиндеги чыгармачылык изденүүсү» аттуу темада кандидаттык диссертациясын ийгиликтүү коргогон (2004). Анын жеке илимий изилдөө аракеттеринин негизинде: «Манастааным. Жомокчунун жолу» (2003), «Свяценный зов. Мнемоническое творчество жомокчу» («Аян. Жомокчунун жады чыгармачылыгы») (2005), «[[Ашымдын көөнөрбөс мурасы]]» (2006), «Шаабай» (2006), «Введение в Манасоведение» («Манастаанууга киришүү») (2008) аттуу илимий, публицистикалык, окуу китептери жана жыйырмадан ашуун илимий макалалары жарык көргөн. Т.Бакчиевдин бул илимий эмгектеринде манасчылык өнөрдүн келип чыгышы, калыптанышы, анын негизги озуйпалары, азыркы коомдогу ээлеген орду сыяктуу маселелер кеңири козголгон. <br>
==Сыйлыктары==
«[[Маданияттын мыкты кызматкери]]» төш белгисинин ээси (2010), «[[Манас эли]]» Коомдук бирикмесинин «[[Манас]]» төш белгисинин ээси(2010),<br>
==Колдонулган адабият==
Респубиликалык "МАНАС" жаштар ордосу, "Манасчылар" Б-2010ж.<br>
|