Мартин Хайдеггер: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
No edit summary
No edit summary
1-сап:
[[File:Heidegger Martin.jpg]]
[['''Мартин Хайдеггер]]''' - (нем. MartinHeidegger, 26 сентябрь 1889, Месскирх, Баден-Вюртемберг, [[Германия]] империясы — 26 май 1976, Месскирх, Баден-Вюртемберг, Германия) — немец философу .Месскирхшаарчасында ( Штутгарттан 80 км алыстыкта) анча бай эмес католик ʏй-бʏлөсʏндөтуулган. Анынатасы Фридрих кол өнөрчʏжанаыйык Мартин чиркөөсʏндөтөмөнкʏнаамдагычиркөөкызматкериболгон, апасы Иоганна Кемпфжериштеткендыйканʏйбʏлөдөнболгон.Мартинбилимди алгач Констанцтагы гимназиядан (1903-жылдан баштап) жана Фрайбургдагы ( 1906 –жылданбаштап).1909-жылы Хайдеггер иезуит чиркөөсʏнөкетʏʏнʏкаалайт , бирок анынжʏрөкоорусубугажолбербейт. 1909-жылы [[Фрайбург]] университетинин теология факультетинетапшырат.1911-жылы Мартин философиялыкфакультеткекоторулуп ,аны 1915-жылы аяктап эки диссертация жактайт— «Учение о суждении в психологизме» (1913 год) жана «Учение Дунса Скотта о категориях и значении» (1915 год).Биринчидʏйнөлʏксогушкабайланыштуу 10 октябрь 1914-жылы аскергечакырылат бирок жʏрөкоорусунабайланыштуунегизгисогуштукаракеттергекатышпайтылдыккызматтардаболгон. 1915-жылдан баштапФрайбургуниверситететиндеприват-доцент болуп теология факультетинде«Антикалыкжанасхоластикалыкфилософияныннегизгилиниялары»дегенкурстуокуган.Бирокойчулдунэркинпозицияларыаны католик теологдорумененкарама –каршылыктаргаалыпкелип , христиан философиясынаболгонкызыгуусунмуздаткан.Бол жерден ага Гуссерлдинфеноменологиясытаасирберген. 1917-жылы Хайдеггер прусс лютеранкасы ЭльфридПетриге — өзʏнʏнбиринчистуденткасынаʏйлөнөт( 1915/1916 окуужылы). 1919-жылы Хайдеггер Йорг аттуу балалуу болгон . [[Католик]] теологиясынынтаасириненбошонуусуанын Марбургуниверситетине (1922 год)кетʏʏсʏнөтʏрткʏболгон. Марбургдаиштегенжылдары Хайдеггер кенири белгилʏʏлʏкө жетет , анын1927-жылы белгилʏʏ трактаты «Бытие и время»жарыккачыгат.Ушулучурда «[[Кант]] и проблема метафизики», «Что такое метафизика», «О сущности основания»сыяктууэмгектеричыккан.
1928-жылы Фрайбурга кайтып жана оставкага кеткен Гуссерлдин кафедрасын жетекчиликке алат . 21 апрель 1933-жылы нацистердинбийликекелишимененХайдеггер Фрайбургуниверситетине 1 жылга ректор болупкалат .1майда улутчул-социалистткпартиягакошулатжанасаясийиштерге катыша баштайт. Ал университет нацисттикмамлекетке интеграция болушу керек деген сөз менен университетте сʏйлөйт. Улуттук-социалисттикпартияга Экинчи дʏйнөлʏк согуш бʏткөнчөктʏ мʏчө болгон. ХайдеггердинөзмугалимиГуссерлди 1937-жылы акыркысапаргаузатуузыйнатынакелбейкойгонуөзгөчөбелгиленет.Апрелде 1945-жылы Хайдеггер французоккупациясындагытерриторияга туш болупденацификациянынкурмандыгыболупкалат. Сот болуп Мартин Хайдеггер нацисттикрежимдинойчулдарыменен ан сезимдʏʏбайланыштаболгондегенкʏнөөменен 1951-жылга чейинсабакберʏʏдөнчеттетилген
1947-жылы «Письмо о гуманизме» эмгегижарыяланып , Хайдеггер өзокуусун экзистенциализм жанажаныевропалыкгуманизмденөзгөчөлөнʏптураарынайткан.Согушжылдарынанкийин «Лесные тропы» (1950), «Доклады и статьи» (1954), «Тождество и различие» (1957), «На пути к языку» (1959) , «Что такое мышление?»лекциялык курсу (1954), экитомдук «Ницше» (1961)ж.б. эмгектерижарыккөргөн.26-май1976-жылы казаболгон. Колдонулганадабияттар:ИманкожоевТ.Социалдык философия.-Б.,КУУ.2009-жыл. • Хайдеггер, М. Учение Платона об истине // Историко-философский ежегодник. — М.: Наука, 1986, — с. 255—275. Хайдеггер, М. Бытие и время / Пер. с нем. и предисл. Г. Тевзадзе; Гл. редкол. по худож. пер. и лит.взаимосвязям при Союзе писателей Грузии. — [[Тбилиси]], 1989.