Горгий: нускалардын айырмасы

Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
м r2.7.2) (робот кошту: ru:Горгий
No edit summary
1-сап:
'''Горгий''' (Х.Т.ч. 480—380) — Леонтинден ([[Сицилия]]) чыккан, [[Байыркы ГрециядаГреция]]да софист болгон.

Шаарларды кыдырып, [[Риторика|риторикадан]] сабак берип, өмүр өткөргөн. «Жок нерсе жөнүндө же Жаратылыш жөнүндө» деген трактат жазган, анда төмөнкү үч тезис каралат:
:1) эч нерсе жок;
:2) эгер бир нерсе бар болсо, анда аны таанып-билүүгө болбойт;
:3) бирок, эгерде ал таанылып-билине турган болсо, анда бары бир аны сөз менен сүрөттөөгө жана экинчи бирөөгө сүрөттөп айтып берүүгө да мүмкүн болбойт.<br />
 
Биринчи жобону Горгий төмөнкүдөй жол менен далилдейт. Адегенде ал небытие (жок нерсе) жок деп айтат. Ал эми бытие жөнүндө болсо, ал же түбөлүк бар болуп турган нерсе, же жаралып бар болгон деп айтса болот. Бытие түбөлүктүү боло албайт, эгер ал түбөлүктүү болсо анын чеги да болбос эле, бул, демек ал эч жерде жок дегендикти билдирет; ал жарала да албайт, эгер ал жаралган болсо анда ал же небытиеден, же бытиеден гана жаралып бар боло алмак. Бирок мунун экөө тең мүмкүн эмес, анткени небытиеден эч нерсе жаралып бар боло албайт, ал эми бытиеден болсо бытие жаралып бар болбойт, анткени бытие өзү жашап бар болуп турат. Мына ошондуктан бытие дегенибиз жок нерсе Горгий кийинки эки тезисти да ушундай эле аргументтер менен далилдейт.<br />
 
Келтирилген мисал сөздөрдүн маанисин жана алардын ар түрдүү контекстерде өзгөрүлөрүн Горгий канчалык так пайдаланганын көрсөтүп турат. Софисттердин бардык далилдөөлөрү ушундай амалда жүргүзүлөт. Мында риторика искусствосу, адамга сөз менен таасир көрсөтүү чоң роль ойнойт. Горгий сөздү адамдын эң мыкты куралы деп билет: «Сөз эң кубаттуу өкүмдар, ал теңирлик иштерди эң эле аз күч жумшап, эң эле байкалбаган иштердин жардамы менен аткарып коёт, анткени ал коркунучту айдап салууга да, кайгыны кууп салууга да, камкорлукту пайда кылууга да, боорукерликти арттырууга да жөндөмдүү келет...»
Биринчи жобону Горгий төмөнкүдөй жол менен далилдейт. Адегенде ал небытиеболмуш эмес (жок нерсе) жок деп айтат. Ал эми бытие[[Болмуш|болмуш]] жөнүндө болсо, ал же түбөлүк бар болуп турган нерсе, же жаралып бар болгон деп айтса болот. БытиеБолмуш түбөлүктүү боло албайт, эгер ал түбөлүктүү болсо анын чеги да болбос эле, бул, демек ал эч жерде жок дегендикти билдирет; ал жарала да албайт, эгер ал жаралган болсо анда ал же небытиеденболмуш эместен, же бытиеденболмуштан гана жаралып бар боло алмак. Бирок мунун экөө тең мүмкүн эмес, анткени небытиеденболмуш эместен эч нерсе жаралып бар боло албайт, ал эми бытиеденболмушан болсо бытиеболмуш жаралып бар болбойт, анткени бытиеболмуш өзү жашап бар болуп турат. Мына ошондуктан бытиеболмуш дегенибиз жок нерсе Горгий кийинки эки тезисти да ушундай эле аргументтер менен далилдейт.<br />
 
Келтирилген мисал сөздөрдүн маанисин жана алардын ар түрдүү контекстерде өзгөрүлөрүн Горгий канчалык так пайдаланганын көрсөтүп турат. Софисттердин бардык далилдөөлөрү ушундай амалда жүргүзүлөт. Мында риторика [[Искусство|искусствосу]], адамга сөз менен таасир көрсөтүү чоң роль ойнойт. Горгий сөздү адамдын эң мыкты куралы деп билет: «Сөз эң кубаттуу өкүмдар, ал теңирлик иштерди эң эле аз күч жумшап, эң эле байкалбаган иштердин жардамы менен аткарып коёт, анткени ал коркунучту айдап салууга да, кайгыны кууп салууга да, камкорлукту пайда кылууга да, боорукерликти арттырууга да жөндөмдүү келет...»
 
Горгий сөздү адамдын эң мыкты куралы деп билет:
 
::«Сөз эң кубаттуу өкүмдар, ал теңирлик иштерди эң эле аз күч жумшап, эң эле байкалбаган иштердин жардамы менен аткарып коёт, анткени ал коркунучту айдап салууга да, кайгыны кууп салууга да, камкорлукту пайда кылууга да, боорукерликти арттырууга да жөндөмдүү келет...»
 
 
[[ar:غورجياس]]
[[arz:جورجياس]]
[[bg:Горгий]]
[[bs:Gorgija]]
[[ca:Gòrgies de Leontins]]
[[cs:Gorgiás z Leontín]]
[[da:Gorgias]]
[[de:Gorgias]]
[[el:Γοργίας]]
[[en:Gorgias]]
[[eo:Gorgio]]
[[es:Gorgias]]
[[eu:Gorgias]]
[[fa:گرگیاس]]
[[fi:Gorgias]]
[[fr:Gorgias]]
[[gl:Gorxias de Leontini]]
[[he:גורגיאס]]
[[hr:Gorgija]]
[[hu:Leontinoi Gorgiasz]]
[[id:Gorgias]]
[[is:Gorgías]]
[[it:Gorgia]]
[[ja:ゴルギアス]]
[[ko:고르기아스]]
[[ky:Горгий]]
[[la:Gorgias]]
[[mk:Горгија]]
[[nl:Gorgias]]
[[no:Gorgias]]
[[pl:Gorgiasz]]
[[ps:ګورجېس]]
[[pt:Górgias]]
[[ro:Gorgias]]
[[ru:Горгий]]
[[scn:Gorgia]]
[[sh:Gorgija]]
[[simple:Gorgias]]
[[sk:Gorgias z Leontín]]
[[sq:Gorgias]]
[[sr:Горгија]]
[[sv:Gorgias]]
[[tr:Gorgias]]
[[uk:Горгій]]
[[zh:高爾吉亞]]
 
 
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Горгий" булагынан алынды