Кан айлануу: нускалардын айырмасы
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
Created page with "Кан айлануу — жүрөк-кан тамыр системасы аркылуу кандын жүрүшү. Кан айлануунун жардамы менен ор..." |
No edit summary |
||
7-сап:
1 минутада жүрөктүн сол карынчасынан толтого чыккан кандын көлөмү орто эсеп менен чоң кишиде 5 лге жакын. Дагы бир ченем — жүрөктүн систолалык көлөмү, бир систола учурунда жүрөктөн чыккан кандын өлчөмү орто эсеп менен 70 млге жакын. Эгерде жүрөктүн бир минутадагы соккон санына систолалык көлөмдү көбөйтсө, минуталык көлөм чыгат. Айтылган көлөмдөр жүрөктүн иштешине жараша дайыма өзгөрүп турат. Кандын минуталык көлөмү Кан айлануунун чоң жана кичине тегерегинде бирдей эле өлчөмдө болот, башкача айтканда. чоң кан айлануу тегереги менен бир минутада 5 л кан өтсө, ушул эле убакытта ошол эле кан кичине тегерек аркылуу өтөт. Жайчылык учурда минуталык көлөм 5 л болсо жумуш аткарууда (мисалы, чуркоодо) минуталык көлөм 20 лге чейин жетет, демек 4 — 5 эсе көбөйөт. Ал эми жүрөк жапкычтары жакшы иштебесе, минуталык көлөм ылдыйлап, жүрөк кемтигине алып келет. Кан айланууну нерв системасы жөнгө салып турат. Борбордук нерв системасына толто, ири кан тамырлардагы нерв учтарынан (рецепторлордон) Кан айлануунун абалы, кан басымы, кычкылтектин, көмүр кычкыл газынын жана суутек ионунун концентрациясы жөнүндөгү сигнал; ички органдардан канга муктаждык жөнүндө кабар түшөт. Нерв импульстарынын таасиринен кан тамырлар өзүнүн диаметрин, жүрөк өзүнүн жыйрылуу күчүн, ылдамдыгын өзгөртөт.
Колдонулган адабияттар:
*Кыргыз Совет Энциклопедиясынын Башкы редакциясы. «Ден соолук» Медициналык энциклопедия. - Ф.:1991, ISBN 5-89750-008-8
[[Категориялар: ]]
Даарылар
Дары өсүмдүктөр
Витаминдер
Медицина
Ден-соолук
Дарыгерлик
{{Link FA|de}}
[[an:Sistema circulatorio]]
[[ar:جهاز الدوران]]
[[ast:Sistema cardiovascular]]
[[be:Кровазварот]]
[[be-x-old:Кровазварот]]
[[bg:Кръвообращение]]
[[bn:সংবহন তন্ত্র]]
[[bs:Krvotok]]
[[ca:Sistema circulatori]]
[[cs:Oběhová soustava]]
[[cy:System gylchredol]]
[[da:Blodkredsløbet]]
[[de:Blutkreislauf]]
[[dv:ލޭދައުރުކުރާ ނިޒާމް]]
[[el:Καρδιαγγειακό σύστημα]]
[[en:Circulatory system]]
[[eo:Kardiovaskula sistemo]]
[[es:Aparato circulatorio]]
[[eu:Zirkulazio-aparatu]]
[[fa:دستگاه گردش خون]]
[[fi:Verenkierto]]
[[fr:Circulation sanguine]]
[[gl:Aparato circulatorio]]
[[gu:રુધિરાભિસરણ તંત્ર]]
[[hak:Sùn-fàn Hì-thúng]]
[[he:מחזור הדם]]
[[hi:परिसंचरण तंत्र]]
[[hif:Circulatory system]]
[[hr:Krvožilni sustav]]
[[hu:Vérkeringés]]
[[id:Sistem kardiovaskular]]
[[is:Blóðrásarkerfi]]
[[it:Apparato circolatorio]]
[[ja:循環器]]
[[jv:Sistem kardiovaskular]]
[[km:ប្រដាប់របត់ឈាម]]
[[kn:ರಕ್ತಪರಿಚಲನೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ]]
[[ko:순환계통]]
[[ku:Sîstema gera xwînê]]
[[la:Apparatus circulatorius]]
[[lt:Kraujotakos sistema]]
[[lv:Asinsrites orgānu sistēma]]
[[mk:Циркулаторен систем]]
[[ml:രക്തചംക്രമണവ്യൂഹം]]
[[my:နှလုံး သွေးကြောစနစ်]]
[[nds:Bloodkreisloop]]
[[nl:Hart en vaatstelsel]]
[[nn:Kretsløpssystemet]]
[[no:Sirkulasjonssystem]]
[[oc:Sistèma circulatòri]]
[[pam:Circulatory system]]
[[pl:Układ krwionośny człowieka]]
[[pnb:سرکولیٹری پربندھ]]
[[pt:Sistema circulatório]]
[[qu:Sirk'a llika]]
[[ro:Aparat cardiovascular]]
[[ru:Кан айлануу]]
[[sah:Хаан эргиирэ]]
[[sh:Cirkulatorni sistem]]
[[simple:Circulatory system]]
[[sk:Obehová sústava]]
[[sl:Obtočila]]
[[so:Habdhiska Wareega Dhiiga]]
[[sq:Sistemi i qarkullimit të gjakut]]
[[sr:Крвни систем]]
[[sv:Hjärt-kärlsystemet]]
[[ta:சுற்றோட்டத் தொகுதி]]
[[te:ప్రసరణ వ్యవస్థ]]
[[th:ระบบไหลเวียนโลหิต]]
[[tl:Sistemang sirkulatoryo]]
[[tr:Dolaşım sistemi]]
[[tt:Кан әйләнеше]]
[[ug:ئايلىنىش سىستېمىسى]]
[[uk:Кровообіг]]
[[ur:قلبی وِ عائی نظام]]
[[vi:Hệ tuần hoàn]]
[[war:Sistema sirkulatoryo]]
[[yi:בלוט צירקולאציע]]
[[zh:循环系统]]
[[zh-min-nan:Sûn-khoân hē-thóng]]
| |||