Ички Монголия (монг .: , Өбүр Моңгол монг. Өвөр Монгол [1] ; кит. мис. 内蒙古自治区, пиньинь Nèiménggǔ zìzhìqū , pall. Нейменгу Цзижичи ) — Кытай Эл Республикасынын түндүгүндөгү өзэркин району. 1949-жылы 2-декабрда негизделген. 2020-жылдагы эл каттоого ылайык, Ички Монголияда 24,049 миллион адам жашаган.

Ички Моңголиянын желеги

География түзөтүү

Ички Монголия (Ней Мэңгу) 1,181,104 км² аянтты камтыйт. Бул Кытайдын аймагынын 12% түзөт, аянты боюнча Франкия жана Германияны кошкондон да чоң.

 
Ички Моңголиянын сабвизиялары

Климаты түзөтүү

Ички Моңголияда жерде климат кескин континенталдуу . Кышы өтө катаал (аймактын кеңдигинин стандарттары боюнча) жана кар аз же такыр жаабайт. Жайы ысык жана кургак. Жылдык орточо температурасы + 0 ... + 8,0 ° С, орточо жылдык жаан-чачыны 50 ... 450 мм. Тез-тез кум бороон-чапкындары, кыш, бороон менен айкалышкан.

Өсүмдүктөрү жана жаныбарлары түзөтүү

Бул жерде үрөн жана папоротник сымал өсүмдүктөрдүн 2351 түрү өсөт. Алардын айрымдары салттуу кытай медицинасын өндүрүү үчүн чийки зат катары колдонулат ( женьшень, эфедра, лакрица ). Анда жапайы жаныбарлардын 114 түрү жана канаттуулардын 51ден ашык түрү жашайт . Алардын көбү мамлекет тарабынан коргоого алынган (ак илбирс, багыш, жолборс, марал, Бугу ).

Рельефи түзөтүү

 
Чөл

Аймактын көбү Моңгол платосунда . Тоолуу аймак 50% түзөт. Рельефи түндүктөн түштүккө карай азаят. Эң бийик жери Халаншан (Алашан) чокусу (3556 м). Батыш-жылы 5-чоң бар чөлдөр : Бадын-Жаран, Тэнгэр, Улан-Бух, Му-Ус жана Гоби.

Суу ресурстары түзөтүү

Район сууга бай, анын аймагы аркылуу 1000ден ашык чоң жана кичи дарыялар, анын ичинде Хуанхэ дарыясы агат. Ошондой эле 1000ге жакын чоң жана кичи көлчөлөр бар . Жер үстүндөгү суунун жалпы көлөмү 67,1 млрд куб метрди түзөт.

Кең байлыктар түзөтүү

Райондун аймагында пайдалуу кеңдердин 120дан ашык түрү табылган. Ички Монголия көмүрдүн запасы боюнча өлкөдө экинчи орунда турат. 2000- жылдын башында аймакта ири жаратылыш газ кени табылган, ошондой эле мунайдын, сейрек кездешүүчү металлдардын жана энергетикалык ресурстардын олуттуу запастары бар.

Тарыхы түзөтүү

Хунну мамлекети (б. з. ч. 209 - 93-ж.). NS. ) биздин замандын 1-кылымына чейин Ички Моңголияны башкарган. Моңгол окумуштуулары Хундар — моңголдордун мамлекети болгон деп эсептешет.

Азыркы Ички Монголиянын аймагы көчмөндөр негиздеген мамлекеттердин курамына кирген: Сяньби (93-234), Түндүк Вэй (386-535), Ляо (906-1125), Моңгол империясы (1206-1368), Түндүк Юань (1368 - 1691).

Юань империясы кулагандан кийин Ички Монголияда өз ара чыр-чатактар башталып, 17-кылымдын башында монгол ээликтери иш жүзүндө бири-биринен көз карандысыз болуп калган. Натыйжада манжур ханы Абахай аларды басып алып, өзүн Моңголянын ханы деп жарыялаган. Маңжурлар моңголдордо өздөрү колдонгондой “туу” системасын киргизген. Ички Монголия 49 хошунга («тууга») бөлүнгөн, алар алты чуулгага кирген .

1911-1912-жылдардагы Сиңхай революциясынын учурунда Моңголиянын көз карандысыздыгы жарыяланган. Ички Монголиянын княздары жана буддист диниятчылары көз карандысыздыкты жарыялоого катышып, бирдиктүү Моңгол мамлекетине кошулганын жарыялашкан, бирок ошол кездеги калктын көпчүлүгү кытайлар болгон Ички Монголия Кытайдын курамында кала берген . 1928-жылы Кытайлык Гомиңдаң партиясынын башкаруусу астында бириккенден кийин, Кытай Республикасынын бийлиги Ички Монголияны жаңыдан түзүлгөн Суйюань, Чахар жана Рехе провинцияларынын ортосунда бөлүп салган.

1931-жылы жапон аскерлери Кытайдын түндүк-чыгышын басып алышкан. 1932-жылы ал жерде Манжоу-гоу мамлекети жарыяланган, ага азыркы Ички Моңголия өзэркин районунун түндүгүнүн жарымынын жерлери да кирген. 1933-жылы жапон аскерлери Рехе провинциясына чабуул жасап , согуштук аракеттерди токтоткон Тангу келишими моңгол улутчулдарынын активдешине алып келген. 1935-жылы Түндүк Чахара окуясы болуп, андан кийин Цинь-Дойхара келишиминин натыйжасында Кытай чындыгында Ички Моңголияга көзөмөлдү жоготкон. Мындан пайдаланып, князь Демчигдонров 1936-жылы Моңголиянын аскердик администрациясын түзгөн. 1937-жылы кытай-жапон согушу башталгандан кийин, 4-сентябрда жапон бийликтери ошол мезгилде басып алган территорияда Түштүк Чахар өзэркин өкмөтүн түзүп, 28-октябрда Жапонияные көзөмөлү астында II бүткүл моңголдук конгресс болуп өткөн. чогулган, ал бириккен Моңгол аймагынын өзэркин өкмөтү түзүлгөнүн жарыялаган. 1939-жылы 1-сентябрда Бириккен Моңгол Аймактарынын Өзэркин Өкмөтү, Түштүк Чахар өзэркин өкмөтү жана Түндүк Цзинь өзэркин өкмөтү Мэньцзяндын Бириккен өзэркин өкмөтүнө бириккен.

Экономиканын эң өнүккөн тармактары: металлургия, айыл чарба ( кант кызылчасын, козу жана сүт азыктарын өндүрүү ), жеңил өнөр жай ( кашемир продуктылары).

Ички Моңголияда көмүрдүн, жаратылыш газынын, сейрек кездешүүчү элементтердин, ошондой эле ниобийдин, цирконийдин жана бериллийдин өнөр жай запастары бар. Жаратылыш ресурстарынын бир бөлүгү аймакта иштетилсе, бир бөлүгү кайра иштетүү үчүн Кытайдын башка провинцияларына экспорттолот.

Ички Моңголияда кытайлык жана моңголдук гезит-журналдар басып чыгышат. Эң ири гезит Кытайдын Коммунисттик партиясынын расмий органы Нейменгу Рибао болуп саналат .

Калкы түзөтүү

Калкы - 24 706 321 киши (2010). Учурда Ички Монголияда 49 "улуттук азчылыктар" жайгашат, бул анын калкынын бештен бир бөлүгүн түзөт. Мына ушундай «улуттук азчылыктардын» бири — моңголдор. Аймактын негизги калкы - хань (кытайлар).

Ички Монголиянын этникалык курамы, 2000-ж
Адамдар Саны Бөлүшүү %
хань (кытайлар) 18 465 586 79,17%
моңголдор 3,995,349 17,13%
манжур 499 911 2,14%
дунгандар 209 850 0,9%
даурлар 77188 0,331%
эвенкийлер 26201 0,112%
корейлер 21859 0,094%
орустар 5020 0,022%

Административдик бөлүнүшү түзөтүү

Ички Моңголиянын аймагында 3 аймак жана 9 шаардык оодан бар .

Карта Жок. Орусча аты Кытай аты пиньинь Монголчо



</br> аталышы
Статус
</img>
1 Алашан 阿拉善 盟 Alashàn meng </img> аймак
2 Баян-Нур 巴彦淖尔 市 Bāyànnào'ěr shì </img> шаардык район
3 Ухай 乌海 市 Wūhǎi shì </img> шаардык район
4 Ордос 鄂尔多斯 市 È'ěrduosī shì </img> шаардык район
5 Баотоу 包头 市 Баотоу ши </img> шаардык район
6 Хух-Хото 呼和浩特市 Hūhéhàotè shì </img> шаардык район
7 Уланчаб 乌兰察布 市 Wūlánchabù shì </img> шаардык район
сегиз Шилин-Гол 锡林郭勒 盟 Xīlínguōlè méng </img> аймак
тогуз Чифенг 赤峰 市 Chìfēng shì </img> шаардык район
он Тунляо 通辽 市 Tōngliáo shì </img> шаардык район
он бир Хинган 兴安盟 Xīng'ān meng </img> аймак
12 Хулун Буир 呼伦贝尔 市 Хулунбеи'р ши </img> шаардык район

Илими түзөтүү

Энергетикасы түзөтүү

Маданияты түзөтүү

Экономикасы түзөтүү

 
Баотоу бизнес борбору
 
Ордостогу көмүр-химиялык завод
 
Шамал электр станциясы
 
Кашмир эчкилерин багуу

2006-жылы ИДП облусу 60,4 млрд. АКШ долларын (2005-жылга чейин + 23%). Калктын жан башына ИДП - 2,5 миң доллар (+ 22,8%).

2006-жылы Ички Моңголиянын тышкы соода жүгүртүүсү 6,7 млрд долларды түздү (2005-жылга салыштырмалуу + 30%), анын ичинде экспорт - 2,6 млрд долларды (+ 25%) түздү. Экспорттун негизги керектөөсү болуп төмөнкүлөр саналат: тоо-кең өнөр жайынын, айыл чарбасынын жана машина куруунун продукциясы; негизги импорту: тамак-аш азыктары (эт жана сүт азыктары), булгаары жана жүн азыктары. Негизги соода өнөктөштөрү: АКШ, Россия, Монголия, Түштүк Корея, Япония .

Өнөр жайы түзөтүү

2006-жылы кошумча нарк Ички Моңголия өнөр жай өндүрүшүнүн болгон 23,4 млрд. АКШ долларын түзөт. (2005-жылга карата 31%). Эң көп өсүш агроөнөр жай секторунун продукциясын кайра иштетүүдө (анын ичинде мал чарбачылыгында ), энергетикалык ресурстарды өндүрүүдө, металлургияда, электрондук жабдууларды жана машина курууда, ошондой эле курулуш секторунда белгиленген.

Жылуулук электр тармагында көмүр менен иштеген электр станциялары басымдуулук кылат. Тийиштүү райондордо катуу шамал болуп тургандыктан, Ички Монголия шамал энергетикасын өнүктүрүүдө чоң мүмкүнчүлүккө ээ. Чөлдүү аймактарда ири күн жана шамал электр станциялары (ШЭС) курулган.

Айыл чарбачылыгы түзөтүү

2006-жылга карата агроөнөр жай секторунда өндүрүштүн кошумча наркы 9 млрд долларды түздү (2005-жылга караганда + 16%). Эң көп өсүш кызылча (+ 50%), күрүч, соя өсүмдүктөрү, мөмө-жемиштер, сүт (+ 50%) жана эт өндүрүүдө белгиленген.

Ички Монголия Кытайдын туристтик аймактарынын бири. Чыңгыз хандын күмбөзү, Ван Чжаоцзюндун күмбөзү, Ву Дан монах үйү жана Беш пагод храмы , ошондой эле Манжурия шаарындагы орус-кытай базары негизги кызыктуу жерлер болуп саналат. Эң чоң монгол улуттук фестивалы Надом жыл сайын жайында өткөрүлөт, анын борборунда күрөш, ат чабыш жана жаа атуу боюнча мелдештер өткөрүлөт. 2007- жылы май айында г. Хоххот жаңы музей ачты – хунндардын ( Сюнну ) маданияты.

Аянтчылыгы түзөтүү

  • Сейрек кездешүүчү жер элементтеринин улуттук өнөр жай өнүктүрүү аймагы ( Баотоу )
  • Экономикалык кызматташтыктын чек ара аймагы ( Эрен-Хото )
  • Чек ара Экономикалык Кызматташтык Аймагы ( Манжоули )
  • Экспортту кайра иштетүү аймагы ( Хох-Хот )
  • Экономикалык жана технологиялык өнүгүү аймагы ( Хоххот )

Соода түзөтүү

2006-жылы керектөө товарларынын чекене жүгүртүү көлөмү 20,4 млрд долларды түздү (2005-жылга караганда + 18%), анын ичинде шаарларда - 14 млрд долларды (+ 20%) түздү. 2006-жылы автоунааны, турак-жайды, жасалгалоочу материалдарды жана туристтик кызмат көрсөтүүлөрдү сатуунун көлөмү 25%га өстү; дээрлик 4 эсе - байланыш жана байланыш каражаттары .

 
Беш Пагоданын храмы

Облуста 35 университет, 8 аспирантура, 236 кесиптик лицей, 1500 орто жана жогорку мектеп, 5850 мектепке чейинки балдар мекемелери жана башталгыч мектептер бар .

Чыгарма жана Өнөрлүгү түзөтүү

Облуста ар кандай категориядагы 110 чыгармачылык коллективдер, 153 маданият мекемелери, 1118 кинотеатрлар жана концерттик залдар, 31 музейлер, 109 коомдук китепканалар, 140 архив жана архив бөлүмдөрү бар. 13 радиоберүү, 57 МВт радио, кыска толкун, 14 телеборбор бар .

Туризм түзөтүү

Облусунун аймагында тарабынан таанылган ЮНЕСКОнун Улуттук геопарк Хэшикэтэн, Аршан геопаркы " ден соолук үчүн пайдалуу, анын 76 жылуу суулар, белгилүү.

Гезитчлиги түзөтүү

  1.