Алай көп башы, тармал чөбү

Алай көп башы, тармал чөбү (Centaurea alaica), (IIjin) - Бийиктиги 80-100 см ге чейин жеткен көп жылдык өсүмдүк. Жалбырактары узунча- жумуру, шуштугуй, кыры кемирчек-тишчелүү, түбүнө бир аз ичкерген; төмөнкүлөрү – саптуу, бүтүн кырдуу; ортоңкулары – канаттай өтө кыска саптуу же сапсыз, бүтүн кырдуу же түбүндө аз сандаган каптал сегменттүү. Гүлү сары, себет топ гүлүнө чогулган. Ороочтору түксүз, узундугу 2, туурасы 1,5 см ге чейин; сырткы жана ортоңку ороочторунун жалбыракчаларынын өсүндүлөрү жок, кээде ичке чел кабыктай жээктүү; эң ичкилери – өтө чоң эмес өсүндүсү менен. Мөмөсү көкүлүү урукча.

Биологиялык өзгөчөлүктөрү

Июнң-июлда гүлдөп, июлң-августта мөмөлөйт.

Жалпы жана өлкөдө таралышы

Фергана тоо кыркасы: Тар суусунун өзөнү, Алай тоо кыркасы, Тянңшанң, Памир-Алай.

Өсүү шарттары

Ортоңку жана төмөнкү тоолордогу таштак беттердеги алкактар.

Саны

Популяциялары аз санда.

Чектөөчү факторлор

Себептери аныкталган эмес.

Өстүрүү

Маалымат жок.

Уюштурулган коргоо аракеттери

Коргоого алынбаган.

Коргоо үчүн зарыл аракеттер

Түрдүн сан-өлчөмүн, популяцияларын аныктап, учураган аймактарды коргоого алуу зарыл.

Статусу

V U . Эндем түр.

Колдонулган адабияттар

• Кыргыз Республикасынын Кызыл китеби 2-басылышы – Бишкек: 2006. – 544 б. – ISBN 9967-23-367-2