Алай наталиелласы

Алай наталиелласы (Nathaliella alaica), (B. Fedtsch) - Көп жылдык, жапыз бойлуу, тик жана калың тамырлуу, сабаксыз чөп өсүмдүк. Каудекси жан тамыр жалбырактардын калдыктары менен жыш жабылган, кыл сымал түктүү, жан тамыр розеткалуу, бүтүн, узунча-жумуртка сымал, узун жалбырак саптуу (жалбыракка теңдеш), көптөгөн сандагы жалбырактары бар. Гүлдөрү тамырга жакын жайгашкан, узундугу 2-2,5 см, кыска гүл саптуу, сыя-кызгылтым, узун түтүкчөлүү, билинер-билинбес эки эриндүү, 5 анча тең эмес бөлүкчөлүү имерилген. Аталыгы 4, мамычасы жазы чаң алгычтуу. Кутучасы эки уялуу, түксүз. =====

Биологиялык өзгөчөлүктөрү

Июнң-июлда гүлдөп, уруктайт. Уругу аркылуу көбөйөт.

Жалпы жана өлкөдө таралышы

Өзбекстан, Кыргызстан: Шахимардан, Исфайрамсай сууларынын бассейни, Курбанкөл көлүнүн тегереги.

Өсүү шарттары

Таштак тоо беттери, аска-зоолор.

Саны

Популяциясы өтө эле аз, жоголуп кетүү коркунучу бар.

Чектөөчү факторлор

Адамдын чарбачылык иштери, өскөн аймактарынын бузулушу.

Өстүрүү

Маалымат жок.

Уюштурулган коргоо аракеттери

СССРдин Кызыл китебине (1984) киргизилген.

Коргоо үчүн зарыл аракеттер

Түрдүн азыркы кездеги популяциясынын абалын изилдеп, максималдуу кездешкен аймактарда ботаникалык заказник уюштуруп, декоративдүү өсүмдүк катары өстүрүү зарыл.

Статусу

CR B2ab( i i i ). Гималайдан келип чыккан, сейрек кездешкен, монотиптүү тукумдун эндем түрү. Декоративдүү.

Колдонулган адабияттар

• Кыргыз Республикасынын Кызыл китеби 2-басылышы – Бишкек: 2006. – 544 б. – ISBN 9967-23-367-2