Ампир
Ампир (французча empire – империя) – 19-кылымдын 1-чейрегиндеги архитектура жана жасалга өнөрүндөгү колдонмо стиль, классицизмдин акыры. Императорлук Римдин, грек архаикасынын, Байыркы Египеттин көркөм мурасына таянган келишимдүү монументтик бөтөнчө формалар жана жасалгалар (аскер эмблемалары, оймо-чийме) мамлекеттик күч-кубаттуулукту жана аскердик күчтү көрсөтүү максатында кызмат кылган. Ампер стили Наполеон 1нин империясынын мезгилинде Францияда пайда болуп, мемориал архитектурасы жана сарай интерьерлеринин шаңдуулугу менен айырмаланган (архитекторлор Ш. Персье, П. Фонтен). Бир катар өлкөлөрдө ал наполеондук согушка каршы күрөштө жеңип алган мамлекеттик көз карандысыздыктын идеясын билдирген. Шаар куруунун, коомдук курулмалардын, шаардык жана чарбак үйлөрдүн (архитекторлор. А. Д. Захаров, А. Н. Воронихин, К. И. Росси, В. П. Стасов), монумент скульптуранын (И. П. Мартос, Ф. Ф. Щедрин) классикалык үлгүлөрүн берген орус Ампер да улуттун энчиси болуп калды.
Колдонулган адабияттар
түзөтүү- “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 1-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2006. ISBN 9967—14— 046—1