Астеносфера
Астеносфера (жаңы лат. asthenosphaera, гр. asthenes - начар жана сфера) - Жердин мантиясынын үстүнкү бөлүгүндөгү катуулук, бекемдик жана илээшкектик касиеттери төмөнүрөөк болгон катмар. Биринчи жолу 1914-жылы америкалык геофизик Ж. Барелл болжолдогон, 1951-жылы Б. Гутенберг сейсмологиялык жол менен тактаган. Ал континенттерде жер бетинен 200 км, океандардын түбүнөн 100 км тереңдикте орун алып, төмөнкү чеги 150-200 кмге жетет. Астеносферада сейсмдик толкундар башка катмарларга салыштырганда жайыраак тарай тургандыгы геофизикалык изилдөөлөрдүн негизинде аныкталган. Астеносфера жанар тоолордун пайда болуусуна жана жер кыртышындагы тектоникалык кыймылдарга себеп болот.
Колдонулган адабияттар
түзөтүү- “Кыргызстан”. Улуттук энциклопедия: 1-том. Башкы ред. Асанов Ү. А., Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2006. ISBN 9967—14— 046—1