Мёссбауэр эффектиси: нускалардын айырмасы

[[Резонанс|Резонанстык]] жутулуштун зарыл шарты төмөнкүчө: ядрону дүүлүктүрүүгө сарпталган [[квант]] энергия [[квант]] отүштүн энергиясына, б. а. ядронун дүүлүккон жанa негизги абалдарындагы ички энергпяныпэнергиянын айырмасына так барабар болууга тиги Р. Мёссбауэр катуу нерселердин ядролору аз энергиялуу өтүштө «тебүүгө» энергия сарптабай эле ү- квантты бөлүп чыгарышы жанa жуту­шу мүмкүн экенин аныктаган.

Бул кубулуш катуу нерселердин атомдорунун коллективдүү кыймылынаи пайда болот. Катуу нерсенин атомдору өз ара күчтүү аракеттенишкендиктен, тебүү энергиясы айрым ядрого берплбестен, кристалл торчонун термелүү энергиясына айланат. Бул эмгеги үчүн Мёссбауэрге [[Нобель сыйлыгы|Нобель]] сыйлыгы ыйгарылган ([[1961]]). Мёссбауэр эффектиси металлдарда, жарым өткөргүчтөрдө кошунду атомдордун электрон абалдарын изилдөөдө жанa кристаллдардапкристаллдардан,1 кошунду атомдордун термелүү өзгөчөлүктөрүн изилдөөдө ж. б. пайдаланылат.

Кыргыз Совет ЭнциклопедиясынынЭнциклопедиясы. Башкы редактор Б. О. Орузбаева. -Бишкек: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын башкы редакциясы, 1979. Том 4. Лактация - Пиррол. -656 б.