Википедия

Түндүк Мариана аралдары: нускалардын айырмасы

Browse history interactively
Кийинки айырма →
Жок кылынган мазмун Кошулган мазмун
ВизуалдыкВикитекст
Created page with "'''Түндүк мариана аралдары''' (Norhern Marian Islands), Түндүк Мариана аралдарыЫнтымактыгы (Commonwealth of the Northern M..."
 
No edit summary
Белгилер: мобилдик түзмөктөн түзөтүү мобилдик көрүнүш режиминде түзөтүү
1-сап:
{{Мамлекет
'''Түндүк мариана аралдары''' (Norhern Marian Islands), Түндүк Мариана аралдарыЫнтымактыгы (Commonwealth of the Northern Mariana Islands) - АКШнын «саясий союзунда» өзүн-өзү башкаруучу ынтымактык.
|Кыргызча аталышы = Түндүк Мариана Аралдары
 
|Расмий аталышы = Northern Marian Islands
Микронезияда Тынч океандын батыш бөлүгүндө жайгашкан. Мариана а. тобуна кирет. Аянты 464 км2. Калкы 52 миң (2012; айрым маалыматтарда 90 миң); негизинен микронезиялыктар (чаморро жана каролиндер), ошондой эле филиппиндиктер ж. б. да жашайт. Дини - католицизм. Расмий тили - англис тили. Адм. борбору - Сусупе (Сайпан аралында).
|Кыскача аталышы = Мариана Аралдары
 
|Мамлекеттик дини = [[Динден тышкары мамлекет|Динден тышкары]]
Акча бирдиги - [[АКШ доллары]]. Аткаруу бийлигинин башчысы - губернатор (аралда жашаган калк тарабынан шайланат). Мыйзам чыгаруучу органы - эки палаталуу парламент (сенаттар жана өкүлдөр палатасы). Түндүк мариана аралдары 14 ири жана бир нече майда аралдардан, рифтерден туруп, түндүк жана түштүк аралдар тизмегин түзөт. Түндүгү жанартоо конустарынан (бийикт. 965 м, аракеттеги жанартоолору да бар), түштүгү шуру жана жанартоодон түзүлгөн. Фосфорит, күкүрт, темир жана марганец кенташтары кездешет. Климаты тропиктик, пассаттык. Жылдык жаан-чачыны 18002100 мм. Тез-тез тайфун болуп турат. Айдарым беттеринде нымдуу тропик токою, саванна өсөт. Түндүк мариана аралдары ынтымактыгы БУУнун камкордугундагы Тынч океанадагы аралдардын аймагын 1976-ж. бөлгөндө пайда болгон. 1993-жылдан АКШнын опека кылуусу токтогон. Ынтымактыктын 2000-ж. кабыл алган мыйзамы АКШнын учурдагы мыйзамына жакын.
|Герб= Seal of the Northern Mariana Islands.svg
 
|Желек= Flag of Northern Mariana Islands.svg
Экономикасында АКШнын финанеылык жардамы маанилүү. НЦПнын көлөмү 900 млн АКШ доллары (2000). Аны киши башына бөлүштүргөндө 12,5 миң доллардан туура келет. Экономикасынын негизги сектору - кийим тигүү өнөр жай (негизинен кытайлар иштейт) жана тейлөө чөйрөсү. Туризм өнүккөн (жылына 500 миңден ашык). 2009-ж. 60,6 кВш-с электр энергиясы өндүрүлгөн. Кокос пальмасы, тропика жемиштери, жашылча, жаңгак жана декорация өсүмдүктөрү да өстүрүлөт. Мал асыралат. Үй куштары багылат. Балык кармалып, деңиз азыктары даярдалат. Автомобиль жолунун уз. 0,5 миң км. Деңиз порттору Сайпан жана Тиниан а-нда жайгашкан. Экспортко тигилүү буюмдарды чыгарат. Негизги соода шериктештери: АКШ, Япония.
| гимндин аталышы = {{lang|ch|«Gi Talo Gi Halom Tasi»}} <br> <small>«Көлдүн ортосунда»<small>
|Аудио= Regional anthem of the Northern Mariana Islands, performed by the United States Navy Band.oga
|Башкаруу формасы = [[АКШ территориясы]] [[АКШ]]
|Картада = Northern_Mariana_Islands_on_the_globe_(Southeast_Asia_centered)_(small_islands_magnified).svg
|CoordScale = 5000000
|Тили=[[Англис тили|энгилче]], [[Чаморро|чаморро тили]], [[Каролина тили|каролинче]]
|Эгемендүүлүк күнү=
|Эгемендүүлүгүн алды=
|Борбор шаары= [[Сайпан]]
|Ири шаарлар = [[Сайпан]]
|Башчыларынын милдеттери=
|Башчылары= [[Джо Байден]]
|Аянты боюнча орду= 195 чи
|Аянты= 463,63 км2
|Суу пайызы = 2,00
|Калкы боюнча орду = 198 чи
|Калкы={{өсүү}} 53 883
|Калкты каттоо жылы = 2019
|Калктын жыштыгы=
|Акча бирдиги=[[Доллар АКШ]]<br />([[USD, код 978]])
|МОК =
|Этнохороним = марианалык
|Домени = [[.mp]]
|Телефон коду = +1 670
|Убакыт аралыгы = +10
|Штрих коду =
}}
 
== Колдонулган адабияттар ==
"https://ky.wikipedia.org/wiki/Түндүк_Мариана_аралдары" булагынан алынды