Байбиче чекей
Байбиче чекей (лат. Ammopiptanthus nanus, (D. Don) Cheng) - Бийиктиги 1,5 м ге жеткен дайыма жашыл бадал. Бутактары салыштырмалуу жоон, ийри-буйру, кабыгы саргыч, жаш өркүндөрү боз түктүү. Жалбырактары жазы эллипстей, кыска саптуу, агыш жыш түктүү.
Биологиялык өзгөчөлүктөрү
түзөтүүИюнң-июлда гүлдөп, июлң-августта мөмөлөйт. Уругу жана вегетативдүү жол менен көбөйөт.
Жалпы жана өлкөдө таралышы
түзөтүүКашкарда (Кытай) жана Кыргызстанда белгилүү (Кабактоо жана Жумгалтоо тоолору, Көкөмерен суусунун бассейни).
Өсүү шарттары
түзөтүүАска-таштуу, ар башка түстөгү топурактуу тоо беттеринде өсөт
Саны
түзөтүүЖалгыздан өсөт. 1979-жылдагы эсеп боюнча 15000 даана түбү бар.
Чектөөчү факторлор
түзөтүүКооздугу жана дарылык касиети элди чогултууга кызыктырып, сел жүрүүнүн, чарбалык иштердин натыйжасында анын саны кескин кыскарып кетип жатат.
Өстүрүү
түзөтүүКР УИАнын Ботаникалык багында бир нече жолу атайлап өстүрүлгөн; уругу күзүндө себилгенде өсүндүсү апрелде пайда болуп, начар өскөн. Кышка өсүмдүктөрү жыгачтанбастан, жазында соолуп калат. Дүңгөлүү топуракта өспөйт.
Уюштурулган коргоо аракеттери
түзөтүүСССРдин (1975) жана Кыргыз ССРинин кызыл (1985) китептерине киргизилген.
Коргоо үчүн зарыл аракеттер
түзөтүүМиңкуш суусунун өзөнүндө башка эндем жана сейрек кездешүүчү түрлөр менен бирге ботаникалык заказник уюштуруу зарыл.
Статусу
түзөтүүEN. Сейрек кездешкен ареалы үзүк ( дизүюнктивдүү) түр. Белгилүү реликт тукумдун эки түрүнүн бири, Кыргызстанда ал тукумдун жалгыз өкүлү.
Колдонулган адабияттар
түзөтүү- Кыргыз Республикасынын Кызыл китеби 2-басылышы – Бишкек: 2006. – 544 б. – ISBN 9967-23-367-2