Жер сфераларынын (атмосфера, литосфера, педосфера) шарттарынын экологиялык аспектилерин изилдейт.

Геоэкология (грек тилинде gе Жер, oicos үй, жашаган жер жана ...логия) – экологиянын биосферага чейинки жогорку деңгээлдеги экосистемаларды жана геосистемаларды изилдеген бөлүгү; коом менен табияттын өз ара карын-катнашын убакыт-мейкиндик закон ченемдүүлүктүн негизинде изилдеген илим тармагы. Ал өзүнө Жер жөнүндөгү илимдер (география, геология ж. б.) менен жандуу жаратылышты экологиялык-географиялык көз караштын негизинде бириктирет. Геоэкология жаратылыш сарамжалдуу пайдалануу жана табиятты коргоо боюнча илимий негиздерди түзөт, бирок аларга синоним болбойт. Терминди 1939-ж. немец географы К. Тролль сунуштаган. Ал горизонталдык (табият кубулуштарын мейкиндик боюнча изилдөө) жана вертикалдык (экосистемадагы кубулуштардын бири-бири менен байланышын изилдөө) көз караштарын бириктирүү үчүн колдонгон. Россияда Геоэкология географияда (1950) В. Н. Сукачёв, В. Б. Сочава жана И. Г. Герасимовдун демилгеси менен бөлүнгөн. Алар В. И. Вернадскийдин, В. В. Докучаевдин, Г. И. Танфильевдин, Г. Н. Высоцкий менен Г. Ф. Морозовдун экологияга, ландшафт таанууга, фитоценологияга ж. б. илимий багыттарга көз караштарын өнүктүрүп, экосистемалардын, жансыз жаратылыштын өз ара карым-катнашынын закон ченемдүүлүктөрүн жана табият чөйрөсүндөгү кайтарылгыс процесстериндеги адамдын ролун түшүндүргөн. Бул чөйрөдөгү изилдөө иштерин Б. В. Виноградов (1998), И. Е. Тимашов (2000), А. Р. Исаченко (2001), А. А. Тишков (2005) ж. б. илимпоздор уланткан. Экология тирүү организмдер менен чөйрөнүн карым-катнашын изилдесе, Геоэкология чөйрөнү өзүнчө жаратылыш компоненттерине (рельеф, климат, суу, топурак, өсүмдүктөр жана жаныбарлар) бөлүп, алардын өз ара байланыштарын жана көз карандылыктарын адамдын чарбалык иши менен кошо изилдейт.

Колдонулган адабияттар түзөтүү