Гордлевский Владимир Александрович

Гордлевский Владимир Александрович, советтик түрколог-чыгыштаануучу, түрк тили, адабияты, фольклору жана селжуктардын, Осмон империясынын саясий-экономикалык, социалдык тарыхы, этнографиясы боюнча ири адис, адабияттын доктору, профессор, ССРС ИАсынын мүчө-корроспонденти. 1876-ж. 7-октябрда Свеаборг (Финляндия) шаарында аскер чиновнигинин үй бүлөсүндө туулган. 1899-ж. Лазарев Чыгыш тилдери институтун аяктап, 1904-ж. МГУнун тарых-филология факультетин бүтүргөн. Стамбул шаарында түрк, араб тилдери боюнча стажировкадан өткөн. 1907-1918 жж. Лазарев институтунунда түрк тилинен дарс окуп, биринчи дүйнөлүк согуш башталганда Кавказ фронтуна кабарчы болуп келет. Ушул жерде түрк, күрт кол жазмаларын жоголуп кетүүдөн сактап, соңку селжуктардын тарыхы боюнча баалуу маалыматтарды топтогон. 1919-1933 жж. Москвадагы мамлекеттик китепканада бөлүм башчы, аскер Академиясында окутуучу, 1938-1956 жж. СССР ИАсынын Чыгыштаануу институтунда жетектөөчү илимий кызматкер болуп эмгектенген. В.А.Гордлевский жыйнаган китептер, карталар, журналдар ж.б. саны 10 миңден ашуун жана аны көзү тирүү мезгилинде Чыгыштаануу институтуна өткөрүп берген. В.А.Гордлевский түрк-селжуктардын жана Түркиянын (Осмон империясы) тарыхы, тили, адабияты, фольклору, этнографиясы боюнча 300 ашуун эмгектерди жазган. Биринчи “Түрк-орус” сөздүгүнүн автору. 1931-ж. жазылып, 1941-ж. жарыкка чыккан «Государство Сельджукидов Малой Азии» аттуу фундаменталдуу эмгеги белгилүү. Ал орус калкынын кыпчак ж.б. түрк тилдүү уруулары менен алакалары 12-к. тартып абдан тыгыз өнүккөндүгүн белгилеген.

Негизги эмгектери

1. Гордлевский В. А. Государство Сульджукидов Малой Азии // Избранные сочинения. Исторические работы. М.: Изд-во вост. лит., 1960. -Т. I.
2. Гордлевский В. А. Сказания и легенды, собранные в Турции в 1926—1928 гг. (серия четвертая) // Избранные сочинения. Этнография, история востоковедения, рецензии. М.: Изд-во вост. лит., 1968. — Т. IV.
3. Гордлевский В. А. Числительное 50 в турецком языке (к вопросу о счете в тюркских языках), 1945, том IV, вып.3-4
4. Гордлевский В. А. Анатолия // Избранные сочинения. История и культура. М.: Изд-во вост. лит., 1962. — Т. III.
5. Гордлевский В. А. Сказания и легенды, собранные в Турции в 1926—1928 гг. (серия четвертая) // Избранные сочинения. Этнография, история востоковедения, рецензии. М.: Изд-во вост. лит., 1968. — Т. IV.
6. Гордлевский В. А. Османская свадьба // Избранные сочинения. Этнография, история востоковедения, рецензии. М.: Изд-во вост. лит., 1968. -Т. IV.
7. Гордлевский В. А. Образцы османского народного творчества // Труды по востоковедению, издаваемые Лазаревским институтом восточных языков. М.: Тип. «Крестного календаря», 1916. — Ч. 1. Тексты, Т. XXXIV, Вып. IV
8. Гордлевский В. А. Внутреннее состояние Турции во 2-й половине 16 в., 1940.
9. Гордлевский В. А. Строй Бедестана в Константинополе. — Избранные сочинения. Т. 3. М., 1962.

Колдонулган адабияттар

• О. Каратаев​ Орто Азия чөлкөмүн жана түрк дүйнөсүн изилдеген окумуштуулар. –Бишкек, 2015