Гуляш

Гуляш — Мажарстандын негизги улуттук тамагы жана дүйнө жүзүндө популярдуу эттен жасалган тамак. Бул тамакты көбүнчө майрамдарда, үй-бүлөлүк жолугушууларда же чоң конок тоскондо жасашат. Айрыкча, аны табиятта даярдоо популярдуу: гуляшты ачык оттун үстүндөгү казанда бышырып, өзгөчө даам жана жыт кошушат.

Тарых

Гуляш мажарлар үчүн жөн гана күнүмдүк тамак эмес, улуттук сыймыктын символу болуп саналат. Мажарлык гуляштын тарыхы орто кылымдарга барып такалат, ал кезде венгер койчулары бул тамакты оттун үстүндө бышырышкан. Гуляштын баштапкы версиясы жөнөкөй жана тойгузуучу болгон: эттин кесиндилери, картошка, пияз жана калемпир жай отто казанда бышырылып, чарчаган жолоочуларды же эмгекчил адамдарды тамактандырууга арналган. Бул тамактын негизги элементтеринин бири — кызыл калемпир (паприка), XVII кылымда Мажарстанда пайда болуп, улуттук тамактардын дээрлик баарына мүнөздүү болгон ингредиент болуп калган. Башында гуляш көбүнчө бышырылган этке окшош болгон, бирок убакыт өткөн сайын аны көбүрөөк суу кошуп, кошумча ингредиенттерди киргизип, суп катары даярдай башташкан.

Даярдоо ыкмасы

Гуляш Мажарстандын ашканасында да, башка өлкөлөрдө да ар башка түрдө даярдалат. Мисалы, Чехияда ал камыр азыктары менен берилсе, Германияда картөшкө жана керем кошулат.

1. Этти жана пиязды кууруу: Жыгач куурулган майда 10–15 мүнөт бою уй этин жана пиязды кууруп алуу керек. Пияздын көлөмү эттин салмагынан үчтөн бирине чейин болушу керек.
2. Бышыруу: Андан соң, куурулган эт менен пиязды эмальданган кастрюлга салып, үстүнө 1 литр кайнаган суу кошуп 1 сааттан ашык бышырып алуу зарыл.
3. Картошканы кошуу: Картошканы кесип, алгач кууруп алуу керек. Анан картошканы этке кошуп, эт менен картошка жакшы бышканга чейин бышырылат.
4. Татымалдарды кошуу: Кайнатылган сууга 1 аш кашык ун кошуп, аны мурун сары майда кууруп алуу керек жана жогорудагы аралашмага кошуу керек. Андан соң, помидорлорду кесип, кызыл татымал калемпирди майда туурап, бир нече кычкыл калемпир салынат.
5. Акыркы даярдоо: Бардык ингредиенттерди кошкондон кийин, тамакты 10-15 мүнөт дагы бышыруу керек.

Булактар

Гуляш (Большая энциклопедия кулинарного искусства)

История и происхождение блюда