Далянь шаары
Далянь (ор. Дальний, яп. Дайрен)– Түндүк-Чыгыш Кытайдагы шаар. Сары деңиздин Даляньвань булуңундагы ири порт (жылына 145 млн т. жүк ташылат). Ляонин провинциясында. Калкы 2,1 млн (2007). Балык кармоочу база. Кеме жана машина куруу, химиялык нефть ажыратуу, текстиль, тамак-аш өнөр жай бар. 1898-ж. Циннива кыштагын Россия Кытайдан убактылуу ижарага алып, анын ордуна Дальний шаарын негиздеген. 1904–05-ж. орус-япон согушунда Япония басып алган. Советтик армия 1945-ж. августта бошоткон. 1945-ж. совет-кытай келишими боюнча Кытай өкмөтү эркин порт атаган; порттун пристаны жана кампалары Советтер Союзуна 30 жылга ижарага берилип, 1950-ж. КЭРге акысыз кайтарылган. Далянь – илим жана билимдин ири борбору. Анда 300дөн ашык илимий-изилдөөлөр институту, 17 университет менен институт, музейлер, сүрөт галереясы, зоопарк, куштар паркы (1991; куштардын 1000ден ашык түрү), аквапарк бар. Жыл сайын эл аралык ярмаркалар (пиво фестивалы, 1999; дүйнөдөгү эң ири, «Октоберфеста» Мюнхен фестивалынан кийинки) өткөрүлүп турат. Туризм өнүккөн. Даляньга жакын көптөгөн кендердин (анын ичинде алмаз) запасы бар.
Колдонулган адабияттар
түзөтүү- Кыргызстан: энциклопедия