Жердин магнит талаасы

Жердин магнит талаасы – диполдукуна окшоп кетет.

Жер шарынын географиялык уюлдары анын магниттик уюлдары менен дал келишпейт жана алардын айырмасы 11,5° ту түзүшөт. Жердин түндүк уюлуна магнит талаасынын түштүк уюлу, ал эми анын түштүк уюлуна магнит талаасынын түндүк уюлу туура келет. Жердин магнит диполунун ийини (моментинин) чоңдугу 8,3Ч1022 А*м2, ал эми Жердин бетиндеги магнит талаасынын индукциясынын орточо мааниси 5Ч10-5 Тлга барабар.

Жердин магнит талаасынын пайда болушунун себептери жөнүндө ар түрдүү теориялар бар. Бирок алардын ичинен, эксперименталдык фактыларды канааттандыра турганы – Жердин ядросундагы суюк өткөргүчтүү заттын конвекциялык кыймылынан пайда болгон магнит талаасы жөнүндөгү теория жакыныраак келет.

Анткени Жердин ядросу жогорку температурадагы өткөрүмдүүлүккө ээ болгон суюк заттардан турат деген гипотеза бар. Жер өз огунун айланасында айланганда, борбордон четтөөчү күчтүн таасири астында өткөрүмдүү зат заряддалган катмарларга бөлүнүшү ыктымал. Кыймылдагы заряддалган катмарлардын айланасында магнит талаасы пайда болушу жалпыбызга белгилүү.

Колдонулган адабияттар

• Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. Физика. Энциклопедиялык окуу куралы. 2004 Бишкек. ISBN 9967-14-010-0