Зоя чырашы

Зоя чырашы (лат. Eremurus zoae), (Vved.) - Чачы тамыр-сабактуу, кыска вегетациялуу чөп өсүмдүк, геофит, ксеромезофит. Сабагы, түксүз, бийиктиги 25-40 см. Жалбырактары сызгычтай, шуштугуй, туурасы 5-6 мм. Гүл тобу көп гүлдүү, цилиндрдей. Гүл жан жалбырактарынын түбү жазы үч бурчтуу, жогору жагы учтугуй, гүл сабынан узун, узундугу 1,5-2 см. Коңгуроодой гүл коргонунун желекчелери сары, көрүнгөн тарамыштуу, узундугу 15-16 мм. Кутучасы жылмакай, шар сымал.

Биологиялык өзгөчөлүктөрү

Апрелң-майда гүлдөп, майда мөмөлөйт.

Жалпы жана өлкөдө таралышы

Кыргыз тоо кыркасынын түндүк капталынын Ысыката жана Кегети капчыгайларынын аралыгында учурайт.

Өсүү шарттары

Гипстелген топурактуу тоо беттеринин төмөнкү алкактарында өсөт.

Саны

Маалымат жок.

Чектөөчү факторлор

Түр өскөн аймактарда адамдын чарбачылык иш аракеттери, жазында мал жаюу, гүлүн үзүп, тамыр-сабактарын казып алуу.

Өстүрүү

Маалымат жок.

Уюштурулган коргоо аракеттери

Иштелип чыкпаган.

Коргоо үчүн зарыл аракеттер

Популяциясына иликтөө жүргүзүп, түр кеңири таралган жерлерде ботаникалык заказниктерди уюштуруу.

Статусу

VU. Кыргыз тоо кыркасынын сейрек, чукул кездешкен эндем түрү.

Колдонулган адабияттар

• Кыргыз Республикасынын Кызыл китеби 2-басылышы – Бишкек: 2006. – 544 б. – ISBN 9967-23-367-2