Ит мутинусу
Ит мутинусу (лат. Mutinus caninus, Huds. ex Рers. Fr.) - Жаш мөмөлүк денеси жумуру же жумурткадай, кээде узунча, ак, диаметри 2-3 см. Перидийи бышканда учунан 2-3 канатчага ажырайт жана мөмөлүк денесинин тегинде сакталат. Рецептакулу цилиндрдей, көңдөй, эриндүү, кызгылт-сары же мала-кызгылтым-саргыч, бийиктиги 5,5-12 см, калыңдыгы 0,4-1 см, учу учтугуй жана башчасына өтүп кетет. Башчасы ичке, рецептакуласынын тегинен калың эмес, саргыч-жашыл, былжырлуу, кескин жагымсыз жыттуу глеба менен жабылган. Споралары түссүз, жазы эллипстей, 3,5 - 5,5 х 1,5 - 2,5 мкм.
Биологиялык өзгөчөлүктөрү
түзөтүүИзилденген эмес. Сентябрь айында учурайт.
Жалпы жана өлкөдө таралышы
түзөтүүРоссия, Батыш Европа, Түндүк Америка, Кыргызстан: Ыссыккөл ойдуңу, Чоңөрүктү айылы.
Өсүү шарттары
түзөтүүИйне жалбырактуу токойлор, бадалдар арасы, ачык жерлердеги чөптөр, эс алуу бактары. Гумуска жана органикалык калдыктарга бай топурактарда, кээде аябай чириген жыгачтарда, дайыма нымдуу жерлерде өсөт.
Саны
түзөтүүӨтө сейрек кездешет. 3-6 экземплярлуу топтон турат.
Чектөөчү факторлор
түзөтүүТокойлордун кыскарышы, анын себебинен түрдүн табыгый өсүү шарттарынын азайышы.
Өстүрүү
түзөтүүРоссиянын илимдер академиясынын Комаров атындагы Ботаникалык институтунун коллекциясында сакталат.
Уюштурулган коргоо аракеттери
түзөтүүСССРдин Кызыл китебине (1984), Россия Федерациясынын Кызыл китебине (1988) киргизилген. Атайын коргоо аракеттери иштелип чыккан эмес.
Коргоо үчүн зарыл аракеттер
түзөтүүЖаңы өскөн аймактарды, ареалын аныктоо.
Статусу
түзөтүүEN. Декоративдүү түр. Элдик дарыгерчиликте колдонулат.
Галерея
түзөтүүКолдонулган адабияттар
түзөтүү- Кыргыз Республикасынын Кызыл китеби 2-басылышы – Бишкек: 2006. – 544 б. – ISBN 9967-23-367-2