Йель Университети
Йель Университети (англ. Yale University) - Нью-Хейвен шаарында жана ал Америкалык Айви Лигасына кирген жеке изилдөө окуу жайлардын бири. Ал Кошмо Штаттарда жогорку билим берүү 1701-жылы негизделген байыркы үчүнчү мекемеси болуп саналат.
Башында Saybrook Colony деген Коннектикут колониясы тарабынан диний кызматкери жетекчилигинде конгрегационалист министрлерин окутуу үчүн ачылган "Collegiate School" болгон. Ал 1716-жылы New Haven шаарына көчүп барып, бир аз убакыттан кийин British East India Company жана губернатор Elihu Yale-ге ыраазылык билгизип Йель Университети деп аталып калган. Алгач теология жана ыйык тилдерге чектөө коюлган жана Америка Революциясында гуманитардык жана табигый илимдер киргизүүлөр башталган. Мектепте 19-кылымда аспирантура жана кесиптик-насааттары болгон. 1861-жылы Америка Кошмо Штаттары боюнча биринчи жолу кандидаттык диссертациясын утуп алып,1887-жылы жогорку окуу жайы катары катталган. Анын окутуучулар жана студенттик калкы тездик менен 1890-жылдан кийин физикалык жатаканаларга жана илимий-изилдөө тез экспансиясына өскөн.
Йель университетинен беш АКШ президенти, 19 АКШнын Жогорку соту, 20 миллиардерлер, жана мамлекеттин көптөгөн башкармалары жана көптөгөн көрүнүктүү бүтүрүүчүүлөр аяктаган. Мындан тышкары Йель университетин жүздөгөн Конгресстин мүчөлөрү жана көптөгөн АКШнын жогорку даражалуу дипломаттары аяктаган. 57 Nobel, 5 Fields Medalists , 78 MacArthur Fellows, 247 Rhodes Scholars, жана119 Marshall Scholars лауреаттары да бул жогорку окуу жайдан бүтүшкөн.