Кен казуу ыкмалары
Кен казуу ыкмалары - кен байлыкты казып алууга даярдоо, казып алуу, жүктөө, ташуу жумуштары. Чалгындоо иштери жүргүзүлгөн, техникалык-экономикалык шарты аныкталган, казып алууга ылайыкталган учурда тоо-кен ишканаларын, турак-жай, маданий-тиричилик мекемелерин, ар кандай курулуштарды куруу маселелерин ишке ашыруу ыкмалары. Кендин тибине, өлчөмүнө, орун алган шартына, казмалардын түрүнө, сапаты жана өнөр-жайлык запасына жараша көптөгөн тоо-кен ишканалары (шахта, рудник, карьер) ишке киргизилет. Шахта же карьер талаасы аныкталат. Шахта талаасы өз ичинен кабаттарга, панелдерге, блокторго бөлүнөт. Өткөөлдөр даярдалат. Бекиткичтер тургузулат, кендерди тоо тектеринен бөлүү, тазалоо иштери жүргүзүлөт. Кен казылып алынгандан кийин анын ордунда пайда болгон боштуктар да пайдаланылат. Мында үңүлмөгө жакын жердеги жумушчулар жана жабдуулар жайгашкан боштук үңүлмө жанындагы жумушчу боштугу деп аталат. Жумушчу боштугунун айланасындагы тектердин жылып же урап кетүүсүнөн сактануу үчүн тоокен басымы аныкталат. Боштук бекитилет, уратылат. Жер астында иштөө үчүн атайын механизмдер колдонулат. Казылган кендер кулап түшөт же вагондорго жүктөлөт. Анан стволдогу аянтка жеткирилет. Конвейерлер жана ташылат. Көтөргүч механизмдер ствол аркылуу сыртка чыгарат.
Колдонулган адабияттар
түзөтүү- “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104 -9