Коммерциялык банктар

Коммерциялык банктар (англисче commercial clearing bank) – келишимдик шартта кредиттик эсептик жана банктын башка юрид. жана жеке жактарды операциялар жана кызмат көрсөтүү аркылуу тейлөөчү универсалдык типтеги кредиттик мекемелер. Коммерциялык банктар төмөнкү негизги милдеттерди аткарат: 1) акча салымдарын кабыл алат жана жайгаштырат; 2) кредиттерди тартат жана берет; 3) кардарлардын жана банккорреспонденттердин тапшырмасы боюнча эсептерди жана аларды кассалык тейлөөнү жүргүзөт. Коммерциялык банктар ишке ашыруучу операциялар пассивдүү жана активдүү деп бөлүнөт. Пассивдүү операциялар – депозиттерди кабыл алуу– акцияларды– облигацияларды– башка баалуу кагаздарды сатуу жолу менен акча ресурстарын тартуу. Активдүү операциялар — кредиттерди берүү– акцияларды жана баалуу кагаздарды сатып алуу аркылуу акча ресурстарын жайгаштыруу. Коммерциялык банктар кош максатты көздөйт: 1) кардарлар акчасын кайтарып алуу талабын канааттандыра алгыдай абалда болуу; 2) өз каражаттарын пайдалуураак чөйрөгө салуу. Активдердин бир бөлүгү тез өтүмдүү формада сакталат. Бул активдер кардарлар акчасын кайтарып алууга алардын бардык эле кечиктирилгис талаптарын Коммерциялык банктардын аткаруусуна мүмкүнчүлүк түзөт– бул өз кезегинде калктын Коммерциялык банктарга болгон ишенимин арттырат. Коммерциялык банктардын активдеринин башка бөлүгү мамлекеттик баалуу кагаздарга жана белгиленген проценти менен жеке менчик корпорацияларга портфелдик инвестициялардан– ошондой эле ссудалардан пайда алуу максатында пайдаланылат. Кыргызстанда бир нече Коммерциялык банктар («Кыргызстан», «Экоисламикбанк», «Доскредобанк», «Аманбанк» ж. б.) иштейт.

Колдонулган адабияттар

• “Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104 -9